Kwota wolna od podatku – czym jest i ile wynosi w 2024 roku?

Kwota wolna od podatku – czym jest i ile wynosi w 2024 roku?

Czym jest kwota wolna od podatku? To element systemu podatkowego – kwota dochodu wolnego od podatku to wartość, od której nie musisz odprowadzać podatku w rocznym rozliczeniu podatkowym. Wyliczana jest na podstawie dochodu podatnika, czyli przychodu pomniejszonego o koszty jego uzyskania. Kwota wolna od podatku zmieniała się na przestrzeni lat, a ostatnią ważną zmianą było wprowadzenie Polskiego Ładu w 2022 roku (kwota wolna od podatku w 2023 r. rozliczana będzie inaczej niż w poprzednich latach). Jaka jest kwota wolna od podatku w 2023? Jaka jest różnica między kwotą wolną od podatku a kwotą zmniejszającą podatek?

Jacek Krajl

Opublikowano: 17 stycznia 2023 17.01.2023 Czas lektury: 11min

Co to jest kwota wolna od podatku?

Prawidłowa i pełna nazwa kwoty wolnej od podatku to kwota dochodu wolnego od podatku. Kwota wolna w systemie podatkowym funkcjonuje od wielu lat, a podstawą prawną jest art. 27 ust. 1a Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2647).

Co to jest kwota wolna od podatku i jakie ma znaczenie dla finansów każdego podatnika? To określona ustawowo wysokość dochodu, do której nie ma obowiązku płacenia podatku dochodowego. Zrozumienie kwestii związanych z kwotą wolną od podatku jest kluczowe dla prawidłowego rozliczenia podatkowego.

Wiele osób decyduje się skorzystać z usług biura rachunkowego, aby mieć pewność, że wszystkie aspekty są prawidłowo uwzględnione w ich zeznaniu podatkowym.

Biuro rachunkowe - gdzie szukać?

Poniżej przedstawiamy ranking 22 149 Biur Rachunkowych i Księgowych najlepszych w 2024 roku w poszczególnych miastach powiatowych:

• Warszawa   (1803 firm)
• Katowice   (542 firm)
• Wrocław  (941 firm)
• Poznań  (889 firm)
• Kraków   (930 firm)
• Gdańsk  (592 firm)
• Łódź  (588 firm)
• Szczecin  (457 firm)
• Bydgoszcz  (454 firm)
• Rzeszów  (362 firm)
• Lublin  (440 firm)
• Olsztyn  (337 firm)
• Zielona Góra  (319 firm)
• Kielce  (330 firm)
• Opole   (311 firm)

Wszystkie miasta i firmy

Kwota wolna od podatku a kwota zmniejszająca podatek

Na początek warto też wyjaśnić, czym jest kwota zmniejszająca podatek i czym się różni od kwoty wolnej.

Kwota zmniejszająca podatek to zaliczka na podatek dochodowy, dzięki której można obniżyć wysokość obowiązku podatkowego względem urzędu skarbowego (czyli: obniżyć swój podatek dochodowy). Kwota wolna od podatku to część dochodów zwolniona z podatku dochodowego.

Nowy Ład a kwota wolna od podatku

Program Nowy Polski Ład wprowadził sporo zmian w systemie podatkowym. Zmianie uległa zarówno wysokość kwoty wolnej od podatku, jak i kwoty zmniejszającej podatek dochodowy.

Od 2022 roku kwota wolna od podatku to 30 tys. zł. Wcześniej wartość kwoty wolnej wynosiła zaledwie 8 tys. zł. Jak to działa w praktyce?

Przykład:

Pani Agata ma agencję marketingową i z tytułu działalności uzyskuje dochód na poziomie 23 tys. zł. Wcześniej, w 2021 roku, kwota wolna wynosiła 8 tys. zł, dziś wynosi 30 tys. zł. Oznacza to, że przed wprowadzeniem zmian Pani Agata przekroczyła kwotę wolną o 15 tys. zł (23 tys. dochodu – 8 tys. kwoty wolnej), a więc będzie musiała zapłacić podatek. Rozliczając się za 2022 roku – w 2023 roku Pani Agata nie przekroczyła ustawowej kwoty wolnej (dochód do 30 tys. zł), a więc dzięki nowym zasadom Pani Agata jest zwolniona z zapłaty podatku.

Kwota wolna od podatku – ile zyskaliśmy w 2022 roku? Tabela

Różnice w wysokości kwoty wolnej od podatku dochodowego i kwoty zmniejszającej podatek przedstawia poniższa tabela:

Komu przysługuje nowa kwota wolna od podatku?

Czy podwyższenie kwoty wolnej dotyczy wszystkich i kto na tym zyska? Z kwoty wolnej od podatku mogą obecnie skorzystać jedynie podatnicy rozliczający się w oparciu o PIT-36 lub PIT-37, opodatkowanym w ramach skali podatkowej.

Kwota wolna od podatku nie dotyczy więc takich form opodatkowania, jak: ryczałt od przychodów (PIT-28), kapitały pieniężne (PIT-38), podatek liniowy (PIT-36L), karta podatkowa, zbycie nieruchomości (PIT-39).

Kwota wolna od podatku 30 tys. – brutto czy netto?

W przypadku kwoty wolnej od podatku nie chodzi o zarobki netto czy brutto. Kwota wolna obliczana jest jako przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Od przychodu odejmuje się również składki na ubezpieczenie społeczne.

Ważne jest też odliczenie ulg (takich jak ulgi internetowe, rehabilitacyjne, na dziecko, abolicyjne, na wybrane darowizny itp.). Dopiero po odliczeniu wszystkich tych elementów systemu podatkowego – można wyliczyć, czy należy zapłacić podatek, czy można zamknąć rozliczenie w kwocie wolnej od podatku.

Jak obliczyć kwotę wolną od podatku w 2023 roku (rozliczenie podatku dla 2022 r.)

W jaki sposób obliczyć kwotę wolną od podatku w 2023 roku (rozliczenie podatku w 2022 r.)?

1. Wylicz swój dochód (czyli dochód podatnika to przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania, składki i ulgi).
2. Sprawdź, czy dochód mieści się w limicie kwoty dochodu obowiązującej dla kwoty wolnej od podatku – czyli do 30 tys. zł.
3. Jeśli dochód mieści się ramach kwoty wolnej, to wysokość podatku wynosi 0 zł, a jeżeli dochód wykracza poza tę kwotę, to należy rozliczyć się z urzędem skarbowym od zarobionej nadwyżki ponad 30 000 zł (np. przy dochodzie rocznym 35 tys. zł – należy rozliczyć podatek od kwoty 5 tys. zł).

Jaka jest kwota wolna od podatku w 2023 – czy coś się zmieniło?

Wszystkie zmiany wprowadzone w ramach Polskiego Ładu dotyczyło rozliczenia podatkowego za 2022 rok. Oznacza to, że kwota wolna od podatku w 2023 roku wynosi 30 tys. zł (przy rozliczeniu dochodów za 2022 rok).

Wolna kwota od podatku a ulgi podatkowe

Mimo wprowadzonych zmian i zwiększenia kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł – podatnicy nadal mogą korzystać z ulg podatkowych, dzięki którym można uzyskać korzystniejszą kwotę zmniejszającą podatek.

Można skorzystać m.in. z takich ulg, jak:

• odliczenia na internet,
• wydatki na cele rehabilitacyjne,
• ulgi na działalność badawczo-rozwojową,
• ulgi abolicyjne,
• ulgi na dziecko,
• ulgi termomodernizacyjne (warto przeczytać: Co to jest termomodernizacja budynku?),
• wybrane darowizny.

Potrzebujesz porady eksperta odnośnie rozliczenia podatku korzystając z ulg? Skorzystaj z usług biura rachunkowego z Wrocławia lub Twojego miasta.

Kwota wolna od podatku 2022 dla emerytów

Czy kwota wolna od podatku dotyczy wszystkich emerytów i co oznacza kwota wolna od podatku dla emeryta?

Po wprowadzeniu zmian w ramach Polskiego Nowego Ładu emeryci otrzymujący świadczenia do kwoty 2,5 tys. zł miesięcznie są całkowicie zwolnieni z podatku (łącznie świadczenia nie przekraczają 30 tys. rocznie).

Kwota wolna od podatku a darowizna

Kwota darowizny wolna od podatku w 2022 i 2023 zależy od grupy, do której zaliczana jest osoba przekazująca majątek w ramach darowizny.

Wyróżnia się cztery grupy podatkowe:

1. I grupa podatkowa – najbliższa rodzina, czyli małżonek, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie, pasierbowie, rodzeństwo, zięć, ojczym, macocha, teściowie. Kwota wolna od podatku w przypadku darowizny wynosi 9637 zł.
2. II grupa podatkowa – dalsza rodzina, czyli np. zstępni rodzeństwa (bratankowie, siostrzeńcy), rodzeństwo rodziców, małżonkowie rodzeństwa. Kwota wolna od podatku w przypadku darowizny wynosi 7276 zł.
3. III grupa podatkowa – osoby, z którymi nie ma pokrewieństwa (uwaga – do tej grupy zalicza się też partner/partnerka – według prawa jest to nieformalny związek, a więc zaliczany do 3. grupy podatkowej). Kwota wolna od podatku w przypadku darowizny wynosi 4902 zł.

Jeśli wartość darowizny przekracza wyżej wymienione kwoty wolne od podatku dla poszczególnych grup, to należy opłacić podatek od otrzymanego nieodpłatnie majątku.

Ryczałt a kwota wolna od podatku

Zgodnie z najnowszymi przepisami w 2022 i 2023 roku przychody opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28) nie uprawniają do kwoty wolnej od podatku.

Podobnie traktowane są wszelkie dochody rozliczane ryczałtowo (np. umowy zlecenie, dzieło, umowach o wykonania utworu), które również nie dają prawa do kwoty wolnej od podatku.

Kwota wolna od podatku a działalność gospodarcza

Jeśli prowadzisz firmę i rozliczasz się w oparciu o kartę podatkową, ryczałt lub podatek liniowy – to nie masz możliwości korzystania z kwoty wolnej od podatku. Przy działalności gospodarczej również należy rozliczać się według skali podatkowej, aby móc zastosować kwotę wolną.

Co w przypadku, gdy jednocześnie prowadzisz firmę i pracujesz na etacie? Jeśli uzyskujesz dochody z dwóch źródeł, to przysługuje ci tylko jedna kwota wolna od podatku (nie ma możliwości zastosowania jej dla dwóch źródeł dochodu). W pierwszej kolejności podatnik powinien uwzględnić kwotę wolną z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

ZFŚS a kwota wolna od podatku

Czym jest ZFŚS? To Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, czyli środki gromadzone przez pracodawcę na osobnym rachunku bankowym, za pomocą których można zapewnić wsparcie socjalne uprawnionych pracowników.

Często pojawia się pytanie: jaka jest kwota wolna od podatku w 2022 roku dla ZFŚS? Obecnie ta kwota to 2000 zł.

Kwota wolna od podatku w Europie

Jaka jest kwota wolna od podatku w krajach Unii Europejskiej? Jak na tym tle wygląda kwota wolna od podatku w Polsce? W poniższej tabeli można sprawdzić obowiązującą kwotę wolną w 15 wybranych krajach Unii Europejskiej – w przeliczeniu na euro.

Jak widać w krajach Unii Europejskiej w zakresie kwoty wolnej jest duża różnica między poszczególnymi krajami – od nawet ok. 20 tys. euro do zaledwie ok. 160 euro. Polska wcześniej znajdowała się na dole listy, po zmianach – stawka wolna od podatku znajduje się w połowie listy krajów UE.

Kwota wolna od podatku na świecie

W krajach pozaeuropejskich również istnieją znaczące różnice między stawkami kwoty wolnej od podatku. W poszczególnych krajach obowiązują też różne zasady określające kwotę wolną. Przykładowo w USA limit kwoty wolnej ustalany jest dla każdego roku (i wynosi zazwyczaj ok. 10 tys. dolarów, czyli ok. 44 tys. zł).

Średnia europejska kwota wolna wynosi ok. 7 tys. euro. Jakie stawki obowiązują w innych krajach? Przykładowo w Kolumbii kwota wolna to ok. 45 500 zł, w Brazylii – to ok. 20 tys. zł, w Tajlandii – ok. 14 tys. zł, a w Maroko – ok. 11 tys. zł. Należy jednak pamiętać, że kwota wolna od podatku to tylko jeden z wielu elementów systemu podatkowego (w szczegółowych porównaniach warto uwzględnić np. procentowe odniesienie kwoty wolnej do średnich zarobków; ujęcie składek zdrowotnych w rozliczeniu PIT czy stosunek całkowitych obciążeń podatkowych do wartości płac).

Więcej poradników o księgowości

Zwrot podatku 2024 – kiedy? Ile się czeka na zwrot podatku?

W ramach deklaracji PIT za dany może się okazać, że masz nadpłatę podatku dochodowego i należy ci się jego zwrot. W jakim czasie urząd skarbowy zobowiązany jest go dokonać? Jak szybko otrzymasz zwrot podatku PIT? Sprawdź, co trzeba wiedzieć na temat zwrotu podatku!

24.04.2023

Progi podatkowe – ile wynosi pierwszy, drugi i trzeci próg podatkowy?

Progi podatkowe to wartości podatku, który należy opłacić – zależnie od wysokości podstawy opodatkowania za przychody z poprzedniego roku. Skala podatkowa w Polsce oparta jest właśnie na progach podatkowych – ich przekroczenie (czyli uzyskanie dochodów powyżej wyznaczonego progu pierwszego, drugiego lub trzeciego) sprawia, że podatnik musi zapłacić większy podatek dochodowy. Jakie progi podatkowe funkcjonują w obecnym systemie podatkowym? Czym jest kwota wolna od podatku i kto może być zwolniony z opłaty podatku dochodowego?

09.01.2023

Cennik usług księgowych i rachunkowych

Planujesz zlecić usługi księgowe? Cennik pozwoli Ci na rozeznanie się w obowiązujących stawkach. Zanim wybierzesz księgowego czy biuro rachunkowe, przejrzyj uważnie cennik usług księgowych, ale i zapoznaj się z opiniami dotyczącymi danego biura. Ważne jest, byś współpracował z profesjonalistami. Poznaj orientacyjne ceny usług księgowych i rachunkowych w 2024 roku.

23.02.2024

PIT 11 – jak i do kiedy rozliczyć PIT-11?

PIT-11 jest jednym z podstawowych dokumentów, dzięki którym co roku możliwe jest rozliczenie się z fiskusem. Warto wiedzieć, że PIT-11 może zawierać dane nie tylko z umowy o pracę, ale też m.in. z praw autorskich, umów zlecenie, umowy o dzieło, działalności wykonywanej samodzielnie i społecznie. Do kiedy trzeba wysłać PIT-11 do urzędu skarbowego? W jakim terminie należy przekazać PIT-11 pracownikowi? Jak rozliczyć PIT-11 i co zawiera formularz?

27.01.2023

Podatek dochodowy – ile wynosi i jak obliczyć podatek dochodowy od osób fizycznych oraz od osób prawnych?

Co to jest podatek dochodowy? To podstawowe świadczenie osoby fizycznej (PIT) lub osoby prawnej (CIT) na rzecz państwa. Wysokość podatku dochodowego zależy m.in. od wysokości dochodu – to podstawa opodatkowania. Jak obliczyć wysokość podatku dochodowego od osób fizycznych i osób prawnych?

24.01.2023

Czego firmy oczekują od biur rachunkowych? Raport

Większość przedsiębiorców (60%) uważa, że współpraca z biurem rachunkowym może odbywać się zdalnie – wynika z analizy portalu Oferteo.pl. Wśród usług, jakich najczęściej poszukują, jest prowadzenie księgowości i sporządzanie deklaracji podatkowych. 

27.06.2023