Gruntowa pompa ciepła – jak działa i ile kosztuje?
Za wyborem gruntowych pomp ciepła przemawia ich zdolność do efektywnej pracy w każdych warunkach pogodowych. Ziemia utrzymuje stałą temperaturę zarówno latem, jak i zimą. Zaletą pompy gruntowej jest również to, że dobrze współpracuje z panelami fotowoltaicznymi. Jakie jeszcze korzyści daje gruntowa pompa ciepła? Przekazujemy najważniejsze informacje o urządzeniu.
Z poradnika dowiesz się
Co to jest gruntowa pompa ciepła?
Pompa ciepła gruntowa (inaczej pompa solanka-woda) to jeden z rodzajów pomp ciepła. Pompy ciepła wykorzystują energię odnawialną. W przypadku gruntowych pomp ciepła jest to energia geotermalna, czyli energia z wnętrza ziemi.
Mimo tego, że montaż pompy gruntowej jest dość skomplikowany, cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Z czego to wynika? Temperatura gruntu jest stabilna. Już na głębokości 1 m temperatura nie spada poniżej 0°C. Dlatego specjaliści od pomp ciepła z Warszawy podkreślają, że gruntowa pompa ciepła pracuje tak samo dobrze przy dodatnich, jak i przy ujemnych temperaturach zewnętrznych. Nawet gdy na zewnątrz jest -25 stopni C, zapewnia komfort termiczny w budynku.
Poniżej przedstawiamy ranking 26 067 Specjalistów od Pomp Ciepła najlepszych w 2025 roku w poszczególnych miastach powiatowych:
Gruntowa pompa ciepła – kolektor pionowy czy poziomy?
Pozyskiwanie energii geotermalnej wymaga wykonania pionowych lub poziomych odwiertów pod pompy ciepła. Oprócz kolektora poziomego i pionowego istnieje również kolektor ziemny z bezpośrednim odparowaniem.
Jakie źródło dolne wybrać?
- Wybór zależy przede wszystkim od warunków, które panują na działce, głównie od jej wielkości oraz rodzaju gruntu.
- Musisz też odpowiedzieć sobie na pytanie: jaki rozmiar prac ziemnych jesteś w stanie zaakceptować? Przy kolektorach pionowych prace ziemne są mało inwazyjne, kolektory poziome wymagają rozkopania sporej powierzchni działki.
- Powinieneś też znać wymagania terenu pod sondy.
Poniżej przedstawiamy ranking 26 067 Specjalistów od Pomp Ciepła najlepszych w 2025 roku w poszczególnych miastach powiatowych:
Jak działa pompa ciepła gruntowa?
Gruntowa pompa ciepła pobiera ciepło za pomocą wymiennika gruntowego: pionowego lub poziomego (jak na schemacie). Najbardziej popularny jest wymiennik pionowy: jest uważany za bardziej wydajny, a dodatkowo nadaje się nawet dla niewielkich działek.
Zasada działania gruntowej pompy ciepła polega na pobraniu z gruntu (lub wody gruntowej) ciepła i przekazaniu go za pomocą specjalnego roztworu (najczęściej roztworu glikolowego zwanego solanką) do obiegu grzewczego. Solanka, która krąży w rurach, jest bezpieczna dla środowiska i nie zamarza. Przepływając w systemie gruntowym, pobiera energię cieplną i oddaje ją w parowniku (wymienniku ciepła) czynnikowi chłodniczemu. Jego temperatura jest podnoszona przez sprężarkę.
Uzyskane ciepło oddane jest wodzie, która płynie w obiegu ogrzewania. Energia cieplna trafia również do podgrzewacza i służy do przygotowania ciepłej wody użytkowej. Poniżej przedstawiliśmy schemat instalacji z gruntową pompą ciepła:
Aby sondy gruntowe znajdujące się w odwiertach pod pompy działały poprawnie, ciepło ziemi musi się odnowić. Zwłaszcza po długim sezonie grzewczym, podczas którego pompa intensywnie pracuje. W tym celu należy ograniczyć pracę pompy lub ją wyłączyć. Jak zatem podgrzać wodę użytkową?
- za pomocą fotowoltaiki,
- wykorzystując chłodzenie pasywne (ciepło odbierane z budynku trafia poprzez obieg glikolowy do dolnego źródła ciepła – gruntu).
Ile prądu zużywa pompa ciepła gruntowa?
Zużycie prądu w instalacji z pompą ciepła gruntową zależy od takich czynników, jak: powierzchnia budynku i liczba mieszkańców.
W obliczeniach zakładamy, że:
- pompa ciepła gruntowa służy zarówno do ogrzewania budynku, jak i przygotowania c.w.u,
- powierzchnia budynku to ok. 100 m²
- i mieszka w nim 4 mieszkańców,
- a SCOP pompy ciepła to 4,9 (czyli ilość energii cieplnej dostarczonej do ogrzewania domu do ilości zużytej przy tym energii elektrycznej w określonym czasie).
Na tej podstawie można wyznaczyć, ile prądu rocznie zużyje pompa ciepła na ogrzewanie i przygotowanie c.w.u.: roczne zużycie energii cieplnej (w przeliczeniu na 1m²) wynosi 50 kWh, a na przygotowanie c.w.u. – 800 kWh. Bazując na uśrednionych w ten sposób danych roczne zapotrzebowanie na energię cieplną oraz przygotowanie c.w.u wynosi 100 x 50 + 4 x 800 = 8 200 kWh.
Czy pompa gruntowa wymaga pozwolenia?
Montaż gruntowej pompy ciepła z poziomymi odwiertami nie wymaga pozwolenia. Wystarczy, że zgłosisz zamiar montażu pompy gruntowej (z sondami poziomymi) w starostwie powiatowym. Tzw. milczącą zgodę otrzymasz do 30 dni (art. 122a Kodeks postępowania administracyjnego).
Zupełnie inaczej jest w przypadku pionowych odwiertów pod dolne źródło ciepła pompy gruntowej. Prace muszą być zgodne z Ustawą Prawo geologiczne i górnicze. Dokument nakłada na właściciela budynku, który chce zamontować pompę, obowiązek zgłoszenia tego zamiaru właściwemu organowi. Musi on również otrzymać opracowany plan prac geologicznych (najpóźniej do 8 tygodni przed planowanym rozpoczęciem prac).
Jeśli w ciągu 30 dni od złożenia dokumentów do starostwa nie otrzymasz sprzeciwu, możesz rozpocząć prace nad odwiertem.
- Musisz poinformować właściwe osoby o planie pracy najpóźniej na dwa tygodnie przed planowanym terminem ich rozpoczęcia.
- Odwierty pod pompy ciepła może wykonać wyłącznie osoba z kwalifikacjami i posiadająca odpowiedni sprzęt.
Pompa ciepła gruntowa – cena
Jaki jest koszt pompy ciepła gruntowej? Gruntową pompę ciepła kupisz już za 15 000 zł (pompa o mocy 10 kWh). Zwykle im urządzenie mocniejsze, tym droższe, cena pompy ciepła zależy również od producenta. Przykładowe marki i ceny pomp gruntowych o mocy ok. 10 kWh:
- Nibe S1155-6 EM – 45 000 zł,
- Viessmann VITOCAL 222-G – 36 000 zł,
- Galmet Maxima Compact 7-12 GT – 40 000 zł,
- Daikin Altherma 3 Geo EGSAH – 55 000 zł,
- Vaillant Geotherm VWS 101/2 – 38 000 zł.
Jeśli nie wiesz, jaki rodzaj pompy powinieneś kupić, sprawdź ranking pomp ciepła. Bardzo pomocne są też opinie o pompach ciepła.
Gruntowa pompa ciepła – cena z montażem
W przypadku gruntowych pomp duży koszt stanowią odwierty pod dolne źródło energii. Cena kolektora poziomego to ok. 10 000 zł. Odwierty pionowe mogą kosztować nawet 20 000 zł. Wszystko zależy od powierzchni, którą masz do dyspozycji pod montaż instalacji grzewczej, a także od potrzeb domowników.
Uśredniając ceny pompy gruntowej (w opcji urządzenia o mocy ok. 10 kWh) do ok. 40 tys. zł, a do tego doliczając koszt odwiertów (ok. 15 tys. zł) – całość inwestycji w gruntowa pompę ciepła to wydatek ok. 55 tys. zł. Koszt może być znacznie mniejszy przy urządzeniach o niższej mocy oraz z zastosowaniem łatwiejszych i tańszych odwiertów poziomych.
Czy można dostać dofinansowanie na gruntową pompę ciepła?
Tak, istnieje wiele programów dofinansowań – zarówno ogólnopolskich, jak i regionalnych. Zdecydowanie warto więc pomyśleć o dofinansowaniu pompy grzewczej.
Otrzymanie dofinansowania jest możliwe m.in. dzięki Programowi Czyste Powietrze. Inne opcje dofinansowań to m.in. ulga termomodernizacyjna, Fundusz Termomodernizacji i Remontów oraz wiele programów antysmogowych uruchamianych regionalnie. Ile można otrzymać dofinansowania na pompę ciepła gruntową? W zależności od programu (lub np. przy skorzystaniu z opcji połączenia kilku programów i ulg jednocześnie) kwota dofinansowania waha się w przedziale od 30 do nawet 90% całkowitych kosztów montażu pompy gruntowej.
Pompy ciepła gruntowe – opinie
Jakie są najczęstsze opinie o gruntowych pompach ciepła? Zazwyczaj bardzo pozytywne! Rozwiązanie tego rodzaju cechuje się jeszcze wyższą wydajnością i efektywnością niż powietrzne pompy ciepła (szczególnie mierząc wydajność w skali całego roku).
Wśród zalet i wynikających z nich pozytywnych opinii – poza wydajnością - wymieniana jest opcja elastycznej instalacji (dla małych działek – opcja odwiertów pionowych, dla większych – tańsze odwierty poziome), relatywnie niewielkie zużycie prądu, a do tego opcja współpracy z fotowoltaiką i możliwość dofinansowania łączonego (na pompę ciepła i instalację PV).
Mniej pochlebne opinie zazwyczaj wynikają z nieco wyższych kosztów instalacji (w porównaniu z pompą powietrzną) i konieczności uzyskania niezbędnych pozwoleń (w przypadku odwiertów pionowych). Szybko jednak można obliczyć, że całoroczna wydajność kompensuje koszty inwestycji i przyspiesza w ten sposób tempo zwrotu.
Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące gruntowych pomp ciepła
Jak oceniasz ten poradnik?
Dziękujemy za Twoją opinię!Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści
Więcej poradników o pompach ciepła
Pompa ciepła woda-woda to urządzenie grzewcze, które pobiera energię cieplną z wody gruntowej przez studnię czerpalną. Woda przenosi ciepło do systemu ogrzewania, następnie schłodzona wraca do obiegu poprzez studnię zrzutową. Czy pompa ciepła woda-woda to dobra inwestycja? Ile kosztuje eksploatacja pompy woda-woda? Jakie są wady oraz zalety pompy ciepła woda-woda?
28.07.2022
Pompy ciepła coraz częściej wykorzystywane są nie tylko do ogrzewania, ale również do chłodzenia pomieszczeń w sezonie letnim. Jednak nie każda instalacja działa tak samo, dlatego warto przyjrzeć się bliżej możliwym metodom chłodzenia. Ich wybór ma wpływ nie tylko na efektywność, ale i na koszty eksploatacji oraz komfort użytkowników. Która opcja będzie najkorzystniejsza — chłodzenie pompą ciepła pasywne czy aktywne?
23.04.2025
W Polsce od kilku lat można zaobserwować zmianę rodzaju stosowanych systemów centralnego ogrzewania. Odnotowano, że coraz rzadziej w nowych domach montowane są piece gazowe. Blisko 50% inwestorów w 2022 roku wybrało pompę ciepła jako centralną jednostkę instalacji grzewczej – wynika z Raportu o budowie domów w Polsce, przygotowanego przez Oferteo.pl.
06.04.2023
Czy pompa ciepła i fotowoltaika to duet idealny? Połączenie tych dwóch technologii to energooszczędne i ekologiczne rozwiązanie, a cały system może działać całkowicie bezobsługowo. Dodatkowo pompa ciepła i fotowoltaika gwarantuje niski koszt eksploatacji, a brak konieczności budowania zbiorników i magazynów na paliwo może być kuszący dla inwestorów z niewielką działką. Ile kosztuje podłączenie pompy ciepła i fotowoltaiki? Czy fotowoltaika z pompą ciepła opłaca się w 2022 r.?
29.08.2022
Zdecydowałeś się ogrzewać dom pompą ciepła? Podpowiemy ci, od czego zacząć! Zebraliśmy wskazówki od osób, które już korzystają z tych urządzeń grzewczych, oraz od wykonawców, którzy na co dzień zajmują się ich instalacją. Sprawdź, jak przeprowadzić inwestycję w pompę ciepła krok po kroku.
25.05.2023
Rozważasz instalację pompy ciepła, ale nie wiesz, czy montaż takiego urządzenia jest możliwy w bloku lub kamienicy? Jaki system sprawdzi się w budynku wielorodzinnym? Czy pompa ciepła w bloku na balkonie to dobre rozwiązanie? Przeczytaj nasz artykuł, aby poznać odpowiedzi na te pytania.
24.04.2025