Wełna vs piana PUR
W trakcie każdej budowy domu jednorodzinnego nadchodzi czas, w którym Inwestor musi zadać sobie pytanie: "Czym ocieplić dach?". Na rynku polskim mamy szereg produktów przeznaczonych do izolacji dachów i stropów, począwszy od powszechnie znanej wełny przez styropian, celulozę aż do coraz popularniejszej w ostatnim czasie pianki PUR. Czy warto ją stosować? Dlaczego wybrać piankę zamiast wełny i jaki jest jej realny koszt i izolacyjność? Postaram się nakreślić możliwie dokładnie, jak sprawdza się ocieplenie w obu wariantach z perspektywy wykonawcy pracującego na co dzień z każdym z tych materiałów.
Z poradnika dowiesz się
Właściwości chemiczne
Zacznijmy od krótkiej charakterystyki chemicznej tych dwóch produktów. Wełna jest to zbiór sklejonych ze sobą włókien wytworzonych w wysokiej temperaturze (powyżej 1000 stopni Celsjusza) z materiału mineralnego, np. bazaltu (wełna kamienna) lub z piasku kwarcowego i szkła (wełna szklana). Pianka poliuretanowa to spieniona żywica poliestrowa w prostej linii pochodna kwasu węglowego. W obu przypadkach ich skład chemiczny jest bardzo istotny, ponieważ drobinki bazaltu, piasku i szkła dają negatywny skutek w postaci znacznych podrażnień skóry i dróg oddechowych. Osobiście doświadczyłem krwawienia z nosa na skutek działania wełny kiepskiej jakości, pomimo używania maski ochronnej, jednak uspokoję Państwa - taka sytuacja wydarzyła się tylko raz, a żadna z wiodących i szeroko dostępnych marek nigdy czegoś takiego nie spowodowała. Wadą pianki PUR natomiast jest jej proces spalania, a mianowicie w przypadku pożaru pianka zachowa się podobnie jak styropian, tj. stopi się, wydzielając w tym procesie znaczne ilości trującego tlenku węgla. Osobiście testowałem spalanie pianki w piecu węglowym typu "koza" służącym do ogrzania budowy. Piana - jak zapewniał każdy jej sprzedawca - nie płonie otwartym ogniem, tylko ma sama ugasić swój płomień po spaleniu 1,5 cm grubości. Całkowita bzdura, wycięty przerost z pianki PUR, którą zaizolowany był dach wrzucony na żar drzewny, spowodował nagłe otwarcie ognia - mogę to spokojnie porównać do wlania benzyny / rozpuszczalnika do ognia.
Ciężar izolacji
Kolejnym aspektem, na którym powinniśmy się skupić, dokonując wyboru pomiędzy pianą PUR a wełną, jest ciężar naszej izolacji. W przypadku kiedy więźba naszego dachu budzi wątpliwości co do swojej solidności i przenoszenia obciążeń, należy maksymalnie ograniczyć wagę naszego ocieplenia. Taka sytuacja zdecydowanie daje przewagę lekkiej piance. Waga jednego metra kwadratowego wełny jest kilkukrotnie większa od tej samej powierzchni pokrytej pianą. Najgorszym rozwiązaniem, jakie możemy wybrać, mając kiepską konstrukcję dachu, to ułożenie w naszym dachu wełny skalnej słynącej ze swojej gęstości, a co za tym idzie z dużej masy. Jeśli mimo to zdecydujemy się na jej zastosowanie, to pamiętajmy o bardzo solidnym i gęstym sznurowaniu, nawet jeśli producent twierdzi, że nie jest ono konieczne. Podobnie sprawa ma się z wełną szklaną o niskim współczynniku przewodzenia ciepła, która pod względem swojego ciężaru nie ustępuje produktom na bazie minerałów.
Izolacja dachu
Do omówienia kolejnych czynników, jakie powinny mieć wpływ na wybór rodzaju izolacji, niezbędna jest nam najprostsza wiedza dekarska. Nie od dzisiaj wiemy, jak wygląda sprzedaż drewna przeznaczonego na więźbę dachową w tartakach. Zapewnień co do tego, iż drewno jest sezonowane i suszone nie sposób zapamiętać. Rzeczywistość niestety wygląda całkiem inaczej, można wręcz powiedzieć, że nasza więźba jeszcze wczoraj "rosła" w pobliskim lesie. Dekarz przyjeżdża na budowę, montuje dach, następnie trwają inne prace i do realizacji izolacji mija kilka lat, a w obecnych czasach zazwyczaj kilka miesięcy. Każdy mój klient - podkreślę każdy, bez wyjątku - jest świadomy faktu, że drewno, dach i ogólnie cały budynek pracuje i w związku z tym zadaje pytanie, czy zabudowa będzie pękała, co z jej trwałością. Żaden niestety z wyżej wymienionych klientów nigdy nie zapytał, czy ma to jakiś wpływ na izolację. Odpowiedź jest bardzo prosta - otóż ma i to bardzo duży, dlatego też na przykład docinając wełnę pomiędzy krokwie, zawsze dodajemy zapas ok. 3 cm. Nie robimy tego, aby lepiej układało się wełnę lub aby lepiej trzymała się pomiędzy krokwiami. Więźba dachowa z upływem lat bardzo mocno będzie pracować, a co za tym idzie kurczyć się, rozciągać, krzywić i skręcać. Ten fakt jest powodem cięcia wełny w większym wymiarze, dzięki swojej elastyczności dostosuje się ona do większej powierzchni, jeśli takowa się pojawi. Jak z tej strony prezentuje się pianka PUR? Jedna z jej największych zalet jest jednocześnie jej najgorszą wadą. Piana PUR jest materiałem, który po utwardzeniu jesteśmy w stanie ścisnąć, natomiast nie ma możliwości rozciągnięcia. Po roku od zaizolowania dachu pianą potrafią powstać szczeliny powyżej 5 cm! Dzieje się tak, ponieważ drewno kurcząc się i skręcając zmienia swoje położenie, pianka natomiast nie rozciągnie się, będzie dążyła do pozostania w swoim wymiarze - i powstają szczeliny, i pęknięcia pomiędzy izolacją a krokwią.
Podążając tropem mokrej więźby i doskonałej szczelności pianki PUR nie sposób zapomnieć o efekcie gnicia drewna, co prowadzi do jego próchnienia. Zobaczmy, jak wygląda proces natrysku pianki. Dwa komponenty mieszające się zostają nałożone pod dużym ciśnieniem, po czym następuje szybki rozrost piany, która ściśle dolega do membrany dachowej oraz krokwi. W takiej izolacji nie występuje ruch powietrza, a co za tym idzie wilgoć z naszej więźby zatrzymuje się wewnątrz niej, powodując z biegiem czasu pleśnienie, porost grzybni, zgniliznę i wreszcie próchnicę. Tutaj górę bierze zdecydowanie wełna, wewnątrz której nieprzerwanie krąży powietrze, przenosząc wilgoć i oddając ją na zewnątrz szczeliną wentylacyjną. W związku z powyższym bardzo istotne jest odpowiednie ułożenie wełny, aby między innymi nie dolegała do wiatroizolacji. Jest to cała procedura, która w dobrze ocieplonym domu musi zostać spełniona, jeżeli chcemy cieszyć się długie lata naszą nieruchomością, ale o pozostałych rzeczach w innym artykule.
Czy cieńsza warstwa pianki PUR może zastąpić wełnę?
Przejdę teraz do mojego ulubionego mitu, jakoby piana PUR w warstwie 20-25 cm zastępowała wełnę o grubości 40 cm. Jak się Państwo domyślają, jest to zupełna bzdura. Rozróżniamy bowiem dwa rodzaje pianek poliuretanowych według podziału na ich strukturę otwarto- oraz zamkniętokomórkową. Niezaprzeczalnie ta druga ma osiągi współczynnika rzędu 0,22, problem w tym, że nie jest ona stosowana do poddaszy ze względu na bardzo wysoką cenę oraz brak elastyczności powodujący pęknięcia, o których pisałem wcześniej. Wykonawcy stosują zatem pianę otwartokomórkową, a ta z kolei ma swoje maksymalne osiągi w granicach 0,034. Jak łatwo policzyć, relacja ceny do jakości jest bezapelacyjnie lepsza dla wełny. Dla przykładu wełna Isover Super Mata 033 dla grubości 30 cm plus robocizna to koszt 60-65zł/m2, czyli bardzo podobnie jak w przypadku pianki o grubości 20 cm i współczynniku 034.
Zabudowa G-K po izolacji
Kończąc ten artykuł, skupię się na czysto technicznej kwestii zabudowy G-K po izolacji. Wiemy, że piana bardzo ściśle dolega do membrany dachowej oraz równie mocno otacza krokwie i jętki w przypadku izolacji sufitu. Konieczne jest zatem przygotowanie wieszaków przed natryskiem, praca ta musi zostać wykonana bardzo precyzyjnie, ponieważ nie istnieje możliwość korekty – przesunięcia wieszaka. Kolejną trudnością jest obróbka okien, która bez przygotowanego wcześniej stelaża, może nie jednemu fachowcowi przysporzyć sporo problemu. Istnieje jeszcze kilka innych prac, które należy wykonać przed izolacją pianą, ale takie informacje znajdą się w innym artykule. Następnie, gdy izolacja jest już wykonana, problematyczny jest sam montaż profili, ponieważ nie spotkałem się jeszcze z sytuacją, aby piana była natryśnięta z dokładnością w płaszczyźnie do 3-5 cm. Zawsze istnieją tzw. przerosty, czyli miejsca, gdzie piana rośnie nadmiernie. Niestety my, jako wykonawcy zabudowy, musimy te przerosty później ścinać, naruszając jednolitą strukturę izolacji, bo pamiętajmy, że trzyma nas cały czas wysokość wieszaków zamontowanych przed izolacją. W każdym razie brak możliwość poprawienia, mało miejsca na manewr i brak elastyczności piany znacząco obniżają komfort pracy wykonawcy zabudowy.
Który rodzaj izolacji wybrać?
Decyzję, którą izolację wybrać, należy podjąć samemu. Staram się tym artykułem wytłumaczyć, co z mojej perspektywy, jako wykonawcy, jest lepsze i dlaczego. Nie zaklinam rzeczywistości, nie oszukuję, opowiadam swoje doświadczenia i przekazuję całą wiedzę. Osobiście, nigdy nie zdecydowałbym się na natrysk pianką, zdecydowanie postawiłbym na wełną szklaną. Proszę pamiętać, że czym większy zarobek wykonawców, jak w przypadku natrysku piany, tym chętniej będą oni polecać i chwalić dany produkt. Pamiętajmy jeszcze o jednym: "może powodować raka" – taką informację znajdziemy na każdej paczce papierosów oraz na każdej puszce pianki. Dlaczego takie informacje są zamieszczane? Dlatego, bo musimy być informowani o szkodliwości i skutkach ubocznych każdego produktu. Problem w tym, że nikt sprzedający pianę w natrysku nigdy nie wspomniał o tym i nie zrobi tego, a zapytany o takie skutki pianki odpowie zapewne, że na raka możemy zachorować nawet przez brudne powietrze. Nie dajmy się zwieść, walczmy o ciepły i bezpieczny dom.
"Poniżej przedstawiamy ranking 77 700 Specjalistów od Ocieplenia Poddasza najlepszych w 2024 roku w poszczególnych miastach powiatowych:
Jak oceniasz ten poradnik?
Dziękujemy za Twoją opinię!Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści
Więcej poradników o ocieplaniu poddasza
Wełna mineralna jest obecnie najpopularniejszym materiałem izolacyjnym w budynkach jednorodzinnych i przemysłowych. Rodzajem wełny mineralnej jest wełna skalna. Lepiej wybrać wełnę skalną czy szklaną? Ile kosztuje wełna skalna i gdzie znajduje zastosowanie? Odpowiadamy na najważniejsze pytania!
09.04.2021
Ocieplenie poddasza pozwala na likwidację mostków termicznych i zagospodarowanie takiej przestrzeni na pomieszczenia mieszkalne. Możesz wykonać je z wykorzystaniem różnych materiałów izolacyjnych. Na ocieplenie poddasza wykorzystuje się z reguły wełnę mineralną, ale również styropian czy też nowoczesną piankę PUR (poliuretanową). Zobacz, jak wykonać ocieplenie stropu pod poddaszem nieogrzewanym i ile będzie to kosztowało.
19.10.2022
Cennik usług budowlanych obejmuje prace konstrukcyjne, wykończeniowe, instalacje elektryczne i hydrauliczne, prace zewnętrzne. Ceny robót budowlanych są cały czas wysokie w porównaniu z poprzednimi latami. Czynniki wpływające na ceny to m.in. utrzymująca się wysoka inflacja oraz rosnące ceny materiałów budowlanych. Z poradnika dowiesz się, jak skutecznie zaplanować budżet na budowę lub remont w 2023 roku, jak wygląda aktualny cennik prac budowlanych 2023, jakie są prognozy cenowe na najbliższy czas i jakie są ceny poszczególnych prac budowlanych. Sprawdź przed rozpoczęciem remontu lub budowy i znajdź polecanych fachowców.
20.09.2023
Poddasze nieużytkowe to przestrzeń wyłączona z codziennego wykorzystania. Warto ją oddzielić od ogrzewanych i użytkowych pomieszczeń, aby zminimalizować utratę ciepła w domu. Jak wykonać ocieplenie poddasza nieużytkowego? Jakich materiałów do tego celu użyć? Ocieplenie poddasza nieużytkowego może być wykonane z wełny mineralnej, styropianu lub pianki. Pamiętaj jednak, że wybór materiału zależy od rodzaju stropu. Dowiedz się więcej o ociepleniu poddasza nieużytkowego.
06.12.2022
Izolacja poddasza pomoże ci oszczędzić na ogrzewaniu oraz zapewni komfort i bezpieczeństwo całej rodzinie. Tak właśnie działa wełna mineralna do ocieplenia dachów, poddaszy i stropów. Jest elastyczna, wielofunkcyjna i odporna na zniszczenia. Sprawdź z nami, jak powinno przebiegać prawidłowe ocieplenie poddasza wełną, ile kosztuje ocieplenie poddasza wełną i na jakie błędy musisz szczególnie uważać.
13.10.2022
Domy drewniane są efektowne, jednak czasem musimy zrezygnować z tego wyglądu na rzecz ocieplenia. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy już wcześniej pomyślisz o odpowiednim ocieplaniu domu drewnianego i zastosujesz do budowy materiały o dobrej termoizolacji – np. bale wypełnione pianką PUR. Jeśli zastosowane materiały są niewystarczające, należy przemyśleć ocieplenie domu drewnianego wełną mineralną, styropianem albo pianą.
30.06.2023
