Dobór pompy ciepła – jaka moc jest potrzebna?
Bez względu na to, czy dopiero budujesz dom, czy go remontujesz, możesz zainstalować w nim pompę ciepła. Pytanie tylko: jak dobrać pompę ciepła do potrzeb? Dobór pompy ciepła to wyzwanie, dlatego warto, aby zajął się tym specjalista. Podpowiadamy, o czym pamiętać przy doborze pompy ciepła, jak odpowiednio dobrać moc urządzenia, aby jego praca była efektywna i jakie mogą być konsekwencje źle dobranej pompy.
Z poradnika dowiesz się
Dobór pompy ciepła zależy od zapotrzebowania domu na moc grzewczą
Jak dobrać pompę ciepła? Przede wszystkim dobór pompy ciepła nie powinien wynikać tylko z ceny urządzenia, producenta czy wyglądu samej pompy. Istotna jest moc pompy ciepła. Jeśli będzie za duża w stosunku do zapotrzebowania, będziesz mieć do czynienia z przewymiarowaniem instalacji, a w konsekwencji ryzykujesz wysokim rachunkiem za prąd. Analogicznie działa to w drugą stronę. W takim scenariuszu narażasz się na koszty wydane na dodatkowe źródło ogrzewania.
Podstawą w doborze pompy ciepła jest odpowiednie dopasowanie urządzenia do potrzeb i charakterystyki budynku. Kluczowe jest więc uzyskanie wiedzy o tym, jak obliczyć zapotrzebowanie energetyczne domu (czyli: jakiej mocy grzewczej potrzebuje budynek) oraz jak wykonać analizę zysków i strat ciepła w danym budynku. To podstawowe wskaźniki decydujące o odpowiednim doborze pompy ciepła. W tej i innych kwestiach związanych z instalacją pomp ciepła pomogą specjaliści od pomp ciepła z Radomia, specjaliści od pomp ciepła z Rawicza lub innego miasta bliżej ciebie.
Poniżej przedstawiamy ranking 23 208 Sprzedawców Pomp Ciepła najlepszych w 2023 roku w poszczególnych miastach powiatowych:
Najważniejsze parametry przy doborze pompy ciepła
Dokonując wyboru pompy ciepła, należy również zwrócić uwagę na kluczowe parametry techniczne.
- moc grzewcza (Pg) – wskaźnik obrazujący, ile energii sprężarka pompy dostarczy do systemu grzewczego (innymi słowy: moc pompy ciepła);
- moc elektryczna (Pe) – im mniejszy jest wskaźnik mocy elektrycznej danego urządzenia, tym tańsza w eksploatacji będzie pompa ciepła;
- wydajność cieplna COP – określa sprawność pompy ciepła. Dla większości urządzeń grzewczych wynosi on 4. Co to oznacza? 1 kW prądu da 4 kWh ciepła (1 kW prądu przy COP równym 4 kosztuje ok. 15 groszy). Pamiętaj jednak, że COP dla poszczególnych pomp ciepła ustalany jest w odniesieniu do konkretnych warunków laboratoryjnych, w których sprawdzana jest pompa (zwykle ok. +7°C). Dlatego jej wydajność może się w rzeczywistości odrobinę różnić;
- parametr SCOP – współczynnik sezonowy, który określa stosunek ilości energii cieplnej wyprodukowanej w trakcie całego sezonu grzewczego do pobranej energii elektrycznej;
- wskaźnik SPF (ang. Seasonal Performance Factor) – określa koszt uzyskania 1 kWh ciepła do produkcji wody użytkowej; uwzględnia lokalizację budynku oraz konkretny sezon grzewczy.
Jak dobrać moc pompy ciepła do potrzeb budynku?
Zapytaliśmy ekspertów, na co zwrócić uwagę w doborze urządzenia i jak dobrać moc pompy do potrzeb budynku:
Czynniki, które należy uwzględnić przy wyborze pompy ciepła, to m.in. ocieplenie budynku, stan okien (czy są energooszczędne, jaką mają przenikalność - przyp. red.), liczba osób w budynku, metoda odizolowania budynku od gruntu, ocieplenie stropu. Jest bardzo wiele składowych, które tworzą później jeden wynik w obliczeniach. Są dwie szkoły – nominalna moc pompy i całkowita moc pompy. Jedni chcą mieć pompę, która będzie obsługiwała po tej nominalnej mocy, czyli freonie, a grzałkami wspomagała się tylko w bardzo duże mrozy. Inni za to chcą mieć pompę dobraną na podstawie mocy całkowitej, tak aby cały czas grzałka pracowała.
Warto wiedzieć, że w doborze pompy liczą się szczegóły. Przykładowo: znaczenie ma to, gdzie jest położony dom: inną pompę będziemy sugerować w Oleśnicy czy Suwałkach, a jeszcze inną założymy w Karpaczu, nad morzem – i tak dalej, nawet przy tych samych warunkach w domu.
Poza wymienionymi czynnikami warto też zdecydować, czy pompa ciepła ma pracować w trybie monowalentnym czy biwalentnym. Czym różnią się dwa modele?
- Pompa ciepła – tryb monowalentny – w tym trybie pracy pompa ciepła działa samodzielnie. Nawet w największych mrozach nie wymaga wsparcia innych urządzeń. W trybie monowalentnym pracuje pompa ciepła gruntowa.
- Pompa ciepła – tryb biwalentny – w tym przypadku pompa ciepła działa zazwyczaj w jednym systemie grzewczym, ale z dodatkowym wsparciem innych źródeł ciepła (które w czasie największych mrozów i bardzo niskich temperatur przejmuje rolę głównego źródła ciepła dla całego domu). W tym trybie pracuje większość pomp ciepła, a najbardziej opłacalne są powietrzne pompy ciepła.
Dobór mocy pompy a powierzchnia domu
Eksperci są zgodni, że większa powierzchnia użytkowa nie oznacza wcale obowiązku zakupu mocniejszej pompy ciepła. Jeśli budynek jest dobrze zaizolowany, a dodatkowo posiada ogrzewanie podłogowe, pompa odpowiednio wykorzysta swoją moc.
Co więcej, moc pompy ciepła do dwóch jednakowych domów (oraz identycznie usytuowanych) może być różna. Dlaczego? Ponieważ ich mieszkańcy mają zupełnie inne nawyki i inne zapotrzebowania na ciepło oraz ciepłą wodę użytkową. Co za tym idzie, koszt pompy ciepła do domu 100 m2 będzie inny dla każdego przypadku.
Konsekwencje źle dobranej mocy pompy ciepła
Czym skutkuje przewymiarowanie pompy ciepła w budynku i wybór niewłaściwego urządzenia? Oto 4 najważniejsze negatywne konsekwencje niewłaściwego doboru pompy ciepła:
- Skrócenie żywotności sprężarki – zazwyczaj sprężarka posiada określoną liczbę cykli uruchamiania; im więcej włączeń i wyłączeń, tym jej krótsza żywotność – niestabilna praca pompy to większe ryzyko poważnej awarii.
- Większe rachunki za ogrzewanie – dobór urządzenia o zbyt dużej mocy zwiększa koszt inwestycji, a wybór pompy o zbyt niskiej mocy, to konieczność doinwestowania w alternatywne źródła ciepła.
- Droższa eksploatacja systemu ogrzewania – im większa moc urządzenia, tym większe rachunki; przewymiarowana pompa będzie wyposażona w sprężarkę zużywającą więcej energii elektrycznej do obsługi obiegu termodynamicznego.
- Problemy z ogrzewaniem zimą – niewłaściwa ocena warunków atmosferycznych i właściwości cieplnych budynku może skutkować problemami z ogrzewaniem zimą, a w skrajnym przypadku nawet brakiem ogrzewania (jeśli wybierzesz pompę, która nie gwarantuje pracy przy bardzo niskich temperaturach.
Jaką pompę ciepła wybrać? Rodzaje pomp ciepła
Który rodzaj pompy ciepła sprawdzi się najlepiej? Możesz zdecydować się na:
- gruntową pompę ciepła, którą wyróżnia wysoka efektywność i funkcjonalność. Jej praca nie jest uzależniona od temperatur zewnętrznych;
- powietrzną pompę ciepła, która w odróżnieniu od pompy gruntowej nie wymaga kosztownych odwiertów. Znaczny rozwój technologii pomp powietrznych sprawił, że pompa czerpiąca energię z powietrza może pracować w szerokim zakresie temperatur: od minus 25 stopni Celsjusza do plus 45 stopni Celsjusza. To obecnie najbardziej popularny rodzaj pomp;
- wodną pompę ciepła, która sprawdzi się wtedy, gdy na działce masz zbiornik wodny. Jeśli go nie masz, musisz zlecić wykonanie dwóch studni: czerpalnej i zrzutowej, co wiąże się z poniesieniem wysokich kosztów.
Poniżej dodatkowo praktyczna ściąga – tabela prezentująca różne rodzaje pomp ciepła i ich najważniejsze cechy. Ułatwi wybór pompy i może być bardzo przydatna w czasie rozmów z ekspertami od instalacji pomp ciepła w domu:
| Powietrzna pompa ciepła | Gruntowa pompa ciepła | Wodna pompa ciepła | |
|---|---|---|---|
| Nośnik energii cieplnej | energia aerotermalna | energia geotermalna | energia hydrotermalna |
| Zakres temperatur, w których pompa ciepła pracuje efektywnie | od +40°C do −25°C (dla temp. powietrza zewnętrznego) | bez ograniczeń | od +7°C do +12°C (dla temp. wody gruntowej) |
| Wskaźnik COP | ok. 5 | ok. 5 | ok. 5 |
| Wymagania urządzenia | brak (działka nie może się znajdować na obszarze chronionym) | projekt robót geologicznych (do odwiertów powyżej 30 m głębokości) | projekt robót geologicznych i pozwolenie wodnoprawne (jeśli wykop przekracza 30 m głębokości) |
Pamiętaj, żeby sprawdzić firmę, która będzie montowała pompę ciepła w domu. Na forach internetowych znajdziesz nie tylko opinie o pompach ciepła, ale również o specjalistach pracujących w wybranej lokalizacji.
Jak dobrać pompę ciepła do budynku? Nowy a stary dom
Eksperci wskazują na nieco inny proces doboru pompy ciepła do nowego domu i do starego domu / domu w trakcie remontu.
Dobór pompy ciepła do nowego domu
W tym przypadku w dużej mierze ograniczysz koszty inwestycji, bo już na starcie nie ponosisz kosztów związanych z instalacją innych źródeł ogrzewania. To proste: decydując się na pompę ciepła nie musisz płacić za przyłącze gazu, budowę komina czy całego systemu grzewczego z kotłem w roli głównej.
Co ważne – w przypadku pompy ciepła nie ma też wymagań dotyczących pomieszczenia zabudowy (instalacja nie wymaga tworzenia dodatkowych pomieszczeń, piwnic, miejsc do składowania opału itd.). Dodatkowo nowe budynki budowane są zgodnie ze standardem WT 2021. Wymogi dotyczą m.in. niskiego zapotrzebowania cieplnego oraz niskiego zużycia tzw. energii pierwotnej. W praktyce oznacza to, że już na starcie poziom ocieplenia budynku nie będzie przeszkodą w doborze pompy ciepła, która dodatkowo może zasilić bardzo wydajne ogrzewanie podłogowe i zapewnić ciepłą wodę w budynku.
- strefę klimatyczną, w której jest usytuowany dom,
- położenie względem stron świata,
- stopień osłonięcia budynku.
Dobór pompy ciepła do starego domu
Zastosowanie i dobór pompy nawet w wiekowym domu jest jak najbardziej możliwe. To nieco trudniejsze zadanie (wymagające dobrego projektu i przeglądu obecnego stanu ocieplenia budynku), ale inwestycja może się bardzo szybko zwrócić. W tym przypadku wybór pompy zależy od obliczeń zapotrzebowania budynku – w scenariuszu, gdy termomodernizacja nie jest zaawansowana i wymaga wielu inwestycji, warto postawić na ogrzewanie hybrydowe (pompa ciepła wspierana pracą kotła na paliwa gazowe, ciekłe, palety itd.).
Czy w starych domach z centralnym ogrzewaniem grzejnikowym możliwe jest zastosowanie pompy ciepła? Jak najbardziej! Najbardziej opłacalną opcją będzie poprzedzenie montażu pompy ciepła solidną termomodernizacją budynku. Dzięki temu zoptymalizujesz pracę pompy ciepła w sezonie grzewczym, co skutkuje szybszym zwrotem z inwestycji.
Dobór pompy ciepła jest trudnym zadaniem. Dlatego warto to zlecić specjaliście, który ma odpowiednie kwalifikacje, doświadczenie i wiedzę. Ważne jest również to, aby na każdym etapie rozmowy tłumaczył nieścisłości i wyjaśniał fachowe pojęcia. Nie bój się pytać o każdy szczegół! Eksperci są zgodni, że w doborze pompy ciepła ważne są detale, dlatego zdecydowanie warto wykorzystać wiedzę z naszego poradnika i wybrać ekspertów z listy sprawdzonych firm w Oferteo.
Jak oceniasz ten poradnik?
Dziękujemy za Twoją opinię!Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści
Więcej poradników o pompach ciepła
Pompa ciepła to rozwiązanie, które można zastosować zarówno w nowo wybudowanych domach, jak i w starym budownictwie. Możliwe też jest podłączenie pompy ciepła do istniejącej instalacji w starszych domach. Nie oznacza to, że musisz rezygnować z dotychczasowej metody ogrzewania. Podłączenie pompy ciepła do istniejącej instalacji to również świetny sposób na optymalizację metody ogrzewania budynku. Do czego podłączyć pompę ciepła? Jak dobrać pompę ciepła do istniejącej instalacji? I najważniejsze: czy podłączenie pompy ciepła do istniejącej instalacji to dobry wybór?
31.08.2022
Zastanawiasz się, ile prądu zużywa pompa ciepła i ile kWh zużyje nowoczesna instalacja? Najpierw warto sprawdzić, od czego zależy zużycie prądu przez pompę ciepła i dowiedzieć się, czym są współczynniki COP i SCOP. Na tej podstawie obliczysz, ile prądu zużywa pompa ciepła. Sprawdź średni pobór pomp ciepła – powietrznych, gruntowych i dowiedz się, jak obniżyć jego zużycie!
28.06.2022
Pompy ciepła to nowoczesne i ekologiczne systemy grzewcze o niskich temperaturach zasilania. Najlepiej sprawdzają się w niskotemperaturowych systemach w nowym budownictwie, co nie oznacza, że nie mogą współpracować z tradycyjnymi grzejnikami. To możliwe pod warunkiem wyboru pompy ciepła wysokotemperaturowej, przystosowanej do wysokiej temperatury zasilania. Poznaj szczegóły tego rozwiązania!
27.12.2022
Pompa ciepła czy gaz? – wybór nowego systemu grzewczego do domu często wiąże się z dylematem. Zarówno ogrzewanie domu pompą ciepła, jak i kotłem na gaz mają sporo zalet – są korzystne cenowo i gwarantują ciepłą wodę użytkową. Mają też swoje wady. Kiedy i dlaczego warto wybrać piec gazowy, a kiedy pompę ciepła? Co jest bardziej opłacalne: pompa ciepła czy gaz?
22.06.2022
Schemat pompy ciepła przedstawia jej pracę z wykorzystaniem różnego rodzaju dolnych źródeł grzewczych. Skąd pompa ciepła może czerpać energię do zasilania domu? Jak działa i czy może być jednocześnie połączona z panelami fotowoltaicznymi? Sprawdź, jak wygląda schemat pompy ciepła i dowiedz się, jakie są najważniejsze elementy pompy!
04.01.2023
Montaż pompy ciepła w dużym stopniu wpływa na efektywność całego systemu i jest tak samo ważny, jak prawidłowy dobór pompy ciepła. Profesjonalne podłączenie pompy nie jest problematyczne i czasochłonne – pod warunkiem, że wcześniej zadbasz o wybór miejsca montażu pompy ciepła oraz o każdy szczegół montażu jednostki wewnętrznej i przeprowadzisz niezbędne testy. Jak podłączyć pompę i jak przebiega montaż pompy ciepła krok po kroku? Czy do montażu niezbędne są uprawnienia? Ile kosztuje podłączenie pompy ciepła? Odpowiadamy!
30.06.2022