Wyłącznik różnicowoprądowy – typy A, F, B i ceny 2025
Wyłącznik różnicowoprądowy to najważniejsze urządzenie w rozdzielnicy, jeśli chodzi o ochronę życia. Wykrywa upływ prądu (np. przez uszkodzoną pralkę) i błyskawicznie wyłącza obwód w 20–40 milisekundach – zanim zdążysz poczuć coś groźnego. W tym poradniku poznasz: typy różnicówek (AC, A, F, B), dobór do domu, diagnostykę wybijania i ceny 2025.
Z poradnika dowiesz się
Od 2009 roku RCD są wymagane w nowych instalacjach zgodnie z normą PN-HD 60364-4-41. Nie każdy RCD jest taki sam – nowoczesne pralki, fotowoltaika czy ładowarki EV wymagają konkretnych typów. Niewłaściwy wybór może oznaczać, że w krytycznym momencie nie zadziała.
Zanim zaczniesz czytać: Ten poradnik jest edukacyjny. Wszystkie prace przy instalacji elektrycznej muszą wykonywać elektrycy z uprawnieniami SEP. Nieprawidłowy montaż to ryzyko życia i utraty gwarancji na sprzęt.
Co to jest wyłącznik różnicowoprądowy i jak działa?
Wyłącznik różnicowoprądowy (RCD) porównuje prąd, który wpływa do obwodu, z tym, który wraca. Jeśli różnica przekroczy 30 mA, wyłącznik reaguje w czasie poniżej 0,3 sekundy (często nawet 20–40 ms). Kiedy prąd ucieka – przez zepsutą lodówkę albo przez Ciebie, bo dotknąłeś czegoś pod napięciem – różnicówka to widzi i momentalnie odcina zasilanie.
RCD to kluczowy element każdej nowoczesnej instalacji elektrycznej w domu – bez niego nie przejdziesz odbioru technicznego. Jeśli planujesz budowę lub modernizację instalacji, profesjonalny elektryk dobierze odpowiednie zabezpieczenia do Twojej sytuacji.
Do czego służy wyłącznik różnicowoprądowy:
- Chroni przed śmiertelnym porażeniem (to jego główna rola)
- Zmniejsza ryzyko pożaru, gdy gdzieś ucieka więcej prądu (powyżej 300 mA)
- Nie chroni przed przepięciami (do tego masz SPD) ani przed przeciążeniem (tutaj MCB)
Rodzaje wyłączników różnicowoprądowych – typy AC, A, F, B
Dobór RCD nie sprowadza się tylko do czułości. Najważniejszy jest typ wyzwalania – czyli rodzaje prądów upływu, które urządzenie potrafi wykryć. Nowoczesne AGD i panele fotowoltaiczne generują różne typy prądów, więc wybór ma znaczenie.
Podział według czułości (IΔn)
- 30 mA – to standard ochrony życia (musisz mieć w łazienkach, kuchniach)
- 100–300 mA – głównie do ochrony przeciwpożarowej w przemyśle
- Powyżej 500 mA – stosuje się w instalacjach z długimi liniami kablowymi
Typy według prądów upływu
Typ AC – przestarzały (odradzamy)
Wykrywa tylko czyste prądy przemienne sinusoidalne. Problem w tym, że współczesne urządzenia (ładowarki, LED-y, pralki z elektroniką) generują prądy pulsujące – a typ AC może ich nie wykryć. Od 2009 roku jest niezalecany, bo po prostu nie zapewnia odpowiedniego bezpieczeństwa. Cena: 40–70 zł | Rekomendacja: ❌ Wymień na typ A
Typ A – standard dla domów
Wykrywa zarówno prądy przemienne, jak i pulsujące stałe. To minimalny standard od 2009 roku w instalacjach mieszkalnych. Radzi sobie z większością AGD. Stosuj w obwodach ogólnych, łazienkach, kuchniach. Cena: 80–150 zł | Rekomendacja: ✓ Standard
Typ F – do AGD z falownikami
Wszystko jak typ A plus odporność na zakłócenia wysokiej częstotliwości (10–100 kHz). Dzięki temu nie ma fałszywych wyłączeń przy nowoczesnych pralkach inverter, klimatyzatorach, pompach ciepła czy płytach indukcyjnych. Cena: 200–400 zł | Rekomendacja: ✓ Do nowoczesnego AGD
Typ B – do fotowoltaiki i ładowarek EV
Wykrywa wszystko: prądy przemienne, pulsujące stałe i gładkie stałe. Bez niego nie można zamontować instalacji PV ani wallboxa – producenci falowników wprost tego wymagają. Zamontowanie typu A zamiast B? Stracisz gwarancję na sprzęt. Cena: 700–1500 zł | Rekomendacja: ✓ Obowiązkowy dla PV/EV
| Typ | Wykrywa | Zastosowanie | Cena |
|---|---|---|---|
| AC | Tylko AC sinusoidalne | ❌ Przestarzałe | 40–70 zł |
| A | AC + DC pulsujące | ✓ Domy, mieszkania | 80–150 zł |
| F | A + odporność na falowniki | ✓ Nowoczesne AGD | 200–400 zł |
| B | A + DC gładkie | ✓ PV, ładowarki EV | 700–1500 zł |
W ciągu ostatnich 12 miesięcy ponad 40% zapytań o montaż instalacji elektrycznej dotyczyło modernizacji starych wyłączników typu AC. Klienci często nie wiedzą, że taki wyłącznik to realne zagrożenie życia – nie wykryje prądów z nowoczesnych urządzeń. Zawsze zalecam wymianę na typ A jako minimum, a jeśli ktoś ma fotowoltaikę – typ B jest obowiązkowy, bez wyjątków.
Jak dobrać wyłącznik różnicowoprądowy?
Dobór zależy od tego, co masz podłączone i jakiego rodzaju jest Twoja instalacja.
Mieszkanie (50–80 m²)
Typ A, 30 mA. Prąd znamionowy: 25A dla gniazdek, 40A dla kuchni. Nie daj jednego RCD na całe mieszkanie – jak coś się uszkodzi, zostaniesz bez prądu wszędzie. Lepiej podziel: RCD #1 na gniazdka i oświetlenie, RCD #2 na kuchnię i łazienkę.
Przykład z praktyki:
Mieszkanie 65 m² w Warszawie (kamienica z lat 80.)
- Problem: Instalacja TN-C (dwużyłowa), stare wyłączniki AC, częste wybijania przy włączeniu pralki
- Rozwiązanie: Modernizacja do TN-C-S + 3 wyłączniki typ A (2× 40A, 1× 25A) + osobny typ F dla pralki
- Koszt: 5200 zł (materiały + robocizna), realizacja 2 dni
- Efekt: Brak wybijań, instalacja zgodna z normami, odbiór techniczny bez zastrzeżeń
*Dane z realizacji: październik 2024, Warszawa Praga-Północ
Dom jednorodzinny
Najlepszy układ to selektywny: wyłącznik główny (300 mA, typ S z opóźnieniem) plus osobne RCD obwodowe (30 mA, typ A/F) dla każdej grupy pomieszczeń. Masz fotowoltaikę albo ładowarkę do auta? Wtedy typ B jest obowiązkowy.
Garaż i warsztat
RCD typ A, 30 mA, 25–40A. Tu masz podwyższone ryzyko – wilgoć, elektronarzędzia, kontakt z metalem. Gniazdka powinny być w klasie IP44, a wyłącznik zamontuj co najmniej 120 cm nad podłogą.
Fotowoltaika i ładowarka EV
Typ B to nie opcja, tylko wymóg. Falowniki PV i wallboxy generują prądy stałe gładkie – typ A ani F ich nie wykryje. Instrukcje od Fronius, SolarEdge czy Huawei jasno mówią: typ B. Koszt? 700–1500 zł, ale bez tego nie ma mowy o bezpiecznej instalacji.
Nie jesteś pewien, który typ RCD wybrać? Otrzymaj bezpłatne oferty od specjalistów zarejestrowanych na Oferteo.pl w Twojej okolicy.
✓ Sprawdzeni fachowcy ✓ Bez zobowiązań
Poniżej przedstawiamy ranking 61 801 Specjalistów od Instalacji Elektrycznych najlepszych w 2025 roku w poszczególnych miastach powiatowych:
Jak podłączyć wyłącznik różnicowoprądowy?
Montaż wymaga uprawnień SEP – poniżej podajemy opisy wyłącznie w celach informacyjnych.
Schemat jednofazowy: Zasilanie → Licznik → RCD → Wyłącznik nadprądowy → Obwód. Ważne: przewód PE (żółto-zielony) nie idzie przez RCD, tylko bezpośrednio na listwę PE.
Schemat trójfazowy: Tutaj potrzebujesz RCD 4-biegunowego na L1, L2, L3 i N. Dla każdej fazy osobny wyłącznik nadprądowy.
Dlaczego różnicówka wybija?
Najczęstsze przyczyny:
- Uszkodzone urządzenie – przebita izolacja w pralce, czajniku, ładowarce
- Wilgoć – gniazdka na balkonie po deszczu, zawilgocona piwnica
- Starzejąca się izolacja – instalacje powyżej 30 lat
- Niewłaściwy typ RCD – masz AC, a potrzebujesz A przy nowoczesnym AGD
- Zużyty wyłącznik – mechanizm po więcej niż 10 latach użytkowania
Prosta diagnostyka metodą eliminacji
- Wyłącz wszystkie bezpieczniki znajdujące się za różnicówką
- Załącz różnicówkę – jeśli od razu wybija → problem w samej rozdzielnicy, wezwij elektryka
- Włączaj bezpieczniki pojedynczo – który powoduje wybicie? Właśnie znalazłeś wadliwy obwód
- Odłącz wszystkie urządzenia z tego wadliwego obwodu
- Załącz różnicówkę i bezpiecznik – jeśli nie wybija → problem w urządzeniu; jeśli wybija → instalacja (elektryk)
- Podłączaj urządzenia jedno po drugim – które powoduje wybicie? To jest uszkodzone
Co zrobić z uszkodzonym urządzeniem? Odłącz je natychmiast, sprawdź, czy jest na gwarancji, oddaj do serwisu albo zutylizuj (zwłaszcza tanie ładowarki i przedłużacze).
Problem się powtarza? Wezwij elektryk — złóż bezpłatne zapytanie na Oferteo.pl.
Jak sprawdzić wyłącznik różnicowoprądowy?
Większość RCD ma przycisk TEST (działa tylko przy włączonym zasilaniu). Wciśnij go – różnicówka powinna natychmiast zadziałać: dźwignia skoczy w dół, prąd zostanie odcięty.
Jak często testować? Raz w miesiącu – tak zalecają producenci. Test trwa 5 sekund. Nie rób tego częściej, bo niepotrzebnie zużyjesz mechanizm.
Profesjonalne mierniki sprawdzają dokładny czas reakcji (poniżej 0,3 s) i próg zadziałania (czy to dokładnie 30 mA). Takie testy warto zlecić podczas okresowego przeglądu instalacji.
Ile kosztuje wyłącznik różnicowoprądowy?
Cena zależy głównie od typu (AC/A/F/B) i prądu znamionowego. Poniżej ceny renomowanych producentów (Schneider Electric, ABB, Legrand):
| Typ RCD | Parametry | Cena orientacyjna |
|---|---|---|
| AC | 2-biegunowy, 30 mA, 25–40A | 40–70 zł |
| A | 2-biegunowy, 30 mA, 25–40A | 80–150 zł |
| A | 4-biegunowy, 30 mA, 40–63A | 150–250 zł |
| F | 2-biegunowy, 30 mA, 25–40A | 200–400 zł |
| B | 2/4-biegunowy, 30 mA | 700–1500 zł |
Dodatkowe koszty: Montaż 150–300 zł za wyłącznik, modernizacja TN-C 3000–8000 zł, przegląd całej instalacji 300–800 zł.
Ceny montażu według regionów
| Region | Typ A montaż | Typ B montaż | Modernizacja TN-C |
|---|---|---|---|
| Warszawa, Kraków | 250–350 zł | 900–1200 zł | 6000–9000 zł |
| Wrocław, Gdańsk, Poznań | 200–280 zł | 800–1100 zł | 5000–7500 zł |
| Katowice, Łódź, Szczecin | 180–250 zł | 750–1000 zł | 4500–7000 zł |
| Miasta 50–100 tys. | 150–220 zł | 700–900 zł | 4000–6000 zł |
| Miasta <50 tys. | 120–180 zł | 650–850 zł | 3500–5500 zł |
*Ceny orientacyjne obejmują: robociznę, dojazd do 15 km, montaż standardowy (bez dodatkowych prac).
Wyłącznik różnicowoprądowy – 7 złotych zasad bezpieczeństwa
- Testuj raz w miesiącu – przycisk TEST to jedyny sposób, żeby sprawdzić, czy mechanizm działa
- Nie testuj za często – zużyjesz wyłącznik szybciej niż trzeba (optymalne: raz na 30 dni)
- Podziel instalację na grupy – nie dawaj jednego RCD na cały dom (lepiej 2–4 grupy)
- Dobieraj typ do urządzeń – 30 mA dla życia, typ A to minimum, F do AGD, B do PV i aut elektrycznych
- RCD to nie 100% ochrony – nadal przestrzegaj zasad BHP przy każdych pracach elektrycznych
- Wymień AC na A – przy najbliższym przeglądzie (AC to zagrożenie życia)
- Do PV i EV tylko typ B – bez dyskusji, to wymóg producentów i norm bezpieczeństwa
Najczęściej zadawane pytania o wyłącznik różnicowoprądowy (RCD)
Podsumowanie – bezpieczeństwo przede wszystkim
Wyłącznik różnicowoprądowy to urządzenie, które może uratować Ci życie. Wykrywa upływ prądu i wyłącza zasilanie, zanim ten prąd stanie się śmiertelnie niebezpieczny.
Najważniejsze wnioski:
- Typ wyzwalania ma znaczenie – AC jest przestarzały, A to minimum, F do nowoczesnego AGD, B do PV i ładowarek EV
- Nie montuj jednego RCD na cały dom – podziel instalację na 2–4 grupy z osobnymi wyłącznikami
- W starych instalacjach TN-C montaż RCD jest niedopuszczalny – wymagana jest modernizacja
- Testuj raz w miesiącu przyciskiem TEST – to jedyny sposób na sprawdzenie, czy mechanizm działa
- Dobrej jakości typ A to 80–150 zł, typ B do fotowoltaiki to 700–1500 zł
Pamiętaj: RCD to tylko jeden element bezpiecznej instalacji. Równie ważne są prawidłowe uziemienie, wyłączniki nadprądowe, ograniczniki przepięć (SPD) i regularne przeglądy przez elektryka z uprawnieniami.
Potrzebujesz pomocy z instalacją? Montaż RCD, modernizacja instalacji, diagnostyka awarii – złóż bezpłatne zapytanie i zobacz oferty od sprawdzonych elektryków.
✓ Formularz w 2 minuty • ✓ Sprawdzeni fachowcy • ✓ Bez zobowiązań
Jak oceniasz ten poradnik?
Dziękujemy za Twoją opinię!Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści
Więcej poradników o instalacjach elektrycznych
Zastanawiasz się, czy sam możesz wymienić gniazdko? Pokażemy Ci dokładnie, jak to zrobić bezpiecznie. Przeczytaj najpierw całość – zobaczysz, czy dasz radę sam, czy lepiej zadzwonić po elektryka. Praca przy prądzie to nie żarty.
26.09.2025
W 2025 roku gniazdka elektryczne łączą prostą estetykę z rzeczywistą funkcjonalnością – ładowanie USB-C Power Delivery do 65W, smart home przez standard Matter i klasy IP dobrane do łazienki czy kuchni. Pokażemy Ci, jak bezpiecznie zaplanować instalację według PN-HD 60364-7-701 i wybrać osprzęt pasujący do Twoich potrzeb.
16.10.2025
Kuchnia to dziś centrum domowego życia. Rano parzysz kawę w ekspresie, wieczorem gotujesz na indukcji, a zmywarka pracuje w tle. Każda z tych czynności wymaga prądu – i to bezpiecznego prądu. Dobrze zaprojektowana instalacja elektryczna daje Ci komfort użytkowania i chroni Twoją rodzinę. W 2025 roku mamy więcej sprzętów niż kiedykolwiek, więc planowanie instalacji wymaga przemyślenia nie tylko tego, co masz teraz, ale i tego, co możesz dokupić za rok czy dwa.
25.09.2025
Remont generalny czy budowa domu? Staniesz przed wyborem instalacji elektrycznej, która posłuży Ci przez najbliższe 20-30 lat. Dziś niemal każdy elektryk poleci Ci instalację bezpuszkową – i ma ku temu dobre powody. To rozwiązanie wypiera tradycyjne metody, bo daje lepszą estetykę, większe bezpieczeństwo i prostszy serwis. Zanim podejmiesz decyzję, warto dokładnie zrozumieć, na czym to wszystko polega.
24.09.2025
Współczesny dom pełen elektroniki wymaga niezawodnego zasilania awaryjnego. Agregat prądotwórczy inwertorowy to nie hałaśliwe urządzenie z budowy, ale zaawansowana jednostka dostarczająca prąd o jakości przewyższającej sieć publiczną. W tym kompleksowym poradniku na 2025 rok przeprowadzimy Cię przez wszystkie aspekty wyboru – od technologii inwertorowej i parametru THD, przez ranking najlepszych modeli, po bezpieczną integrację z instalacją domową.
19.09.2025
W 2025 roku zasady wsparcia w opłatach za energię mocno się zmieniły. Zamiast jednego, powszechnego świadczenia, jakim był bon energetyczny, rząd postawił na mechanizmy, które działają automatycznie, a także na pomoc skierowaną do konkretnych grup. Wyjaśniamy, co Ci przysługuje z urzędu, a o co musisz złożyć wniosek, żeby dostać dofinansowanie.
22.09.2025