Zasady humanitarne i zasady słuszności – zapomniane kanony Prawa upadłościowego
Treść niniejszego artykułu odnosi się do tematyki klauzul generalnych (rozsądku) w postaci względów humanitarnych i względów słuszności¹, które przed nowelizacją prawa upadłościowego stanowiły ostatnią deskę ratunku dla dłużnika w przypadku istnienia przesłanek dających sądowi możliwość oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Względy (zasady) humanitarne i słuszności w nowej znowelizowanej upadłości konsumenckiej²
Praktyka w zakresie ogłaszania upadłości konsumenckiej osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej dostarcza wielu przykładów na to, iż wzmiankowana nowelizacja, która w pewnym stopniu zmodyfikowała postępowanie (procedurę), skutkowała tym, że wymienione zasady formalnie w Prawie upadłościowym istnieją, lecz jak gdyby zostały „zapomniane” przez profesjonalnych pełnomocników, jak i samych klientów.
Obecnie (po nowelizacji) przy odpowiednim przygotowaniu treści wniosku samo ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest jedynie formalnością. Jednakże trzeba mieć na uwadze to, że sam fakt ogłoszenia upadłości nie stanowi jeszcze o oddłużeniu upadłego (dłużnika). Do tego pożądanego celu prowadzi długa droga.
O tym, czy upadły (dłużnik) zostanie oddłużony, czy też nie, sąd rozstrzyga na końcu całego postępowania upadłościowego. Wówczas to bada okoliczności powstania stanu zadłużenia (niewypłacalności) i tzw. moralność płatniczą upadłego (dłużnika).
Jest to odmienny sposób prowadzenia postępowania upadłościowego niż przed przywołaną wielokrotnie nowelizacją. Przed nowelizacją sąd już na początku postępowania wydawał orzeczenie (postanowienie) o ogłoszeniu upadłości albo oddaleniu złożonego wniosku.
Obecnie, w następstwie tego badania (analizowania) – o czym niektórzy nie wiedzą lub zapominają – sąd upadłościowy może stwierdzić, że upadły (dłużnik) nie zasługuje na oddłużenie (umorzenie zobowiązań) i odmówić wydania postanowienia ustalającego plan spłat wierzycieli tudzież umarzającego zobowiązania bez ustalania planu spłat wierzycieli, co równa się z odmową oddłużenia. I wtedy to właśnie mogą mieć zastosowania (przychodzą z pomocą) zasady humanitaryzmu lub zasady słuszności!
Jak wynika bowiem z dyspozycji art. 491 (14a) Prawa upadłościowego, sąd upadłościowy wydaje orzeczenie (postanowienie) o odmowie oddłużenia w przypadku zaistnienia określonych przesłanek (o przesłankach odmowy oddłużenia pisałem we wcześniejszych artykułach), chyba że oddłużenie jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitaryzmu.
¹ Omawiane zasady zostały wyjaśnione w treści wcześniejszych artykułów.
² Wejście w życie nowelizacji nastąpiło 01.12.2021 roku.
Jak oceniasz ten poradnik?
Dziękujemy za Twoją opinię!Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści
Więcej poradników o prawie gospodarczym
Upadłość konsumencka to instytucja prawna, której poddać się mogą osoby, które z różnych przyczyn stały się niewypłacalne, tzn. nie mogą spłacać swoich zobowiązań finansowych. I tutaj warto zaznaczyć, że z kłopotami finansowymi borykają się nie tylko osoby zatrudnione na podstawie umowy o prace, zlecenia lub o dzieło, ale także otrzymujące świadczenia emerytalne. Zatem jak wygląda upadłość konsumencka emeryta w 2022 roku?
19.10.2022W treści poniższego artykułu celowo używam terminologii dłużnika, a nie upadłego, ponieważ będzie w nim mowa o osobie, która np. złożyła wniosek o upadłość konsumencką (dłużnik), ale formalnie sąd nie rozpoznał jeszcze tego wniosku, dlatego nie ma ona statusu osoby upadłej w rozumieniu Prawa upadłościowego.
05.09.2022Artykuł porusza zagadnienie wpływu ogłoszenia upadłości na toczące się postępowania sądowe, administracyjne i egzekucyjne wobec upadłego.
19.08.2022W części I artykułu opisaliśmy skutki prawne podjęcia czynności prawnych przed formalnym (wydanie postanowienia) ogłoszeniem upadłości konsumenckiej. Uzupełnimy część I o pkt B, tj. „Bezskuteczność czynności prawnych dłużnika stwierdzona orzeczeniem sądu (wyrokiem tudzież postanowieniem)”. Natomiast w ust. I niniejszego artykułu przedstawimy „Skutki czynności prawnych podjętych przez upadłego po dacie ogłoszenia upadłości konsumenckiej”.
08.09.2022Upadły (dłużnik), któremu Sąd ustalił Plan Spłaty Wierzycieli, ma obowiązek złożenia sprawozdania z wykonywania planu do 30 kwietnia bieżącego roku.
23.06.2022Artykuł ma na celu przybliżenie czytelnikowi tematykę rozwiązań prawnych dotyczących polskiego systemu prawa, które mogą być stosowane przez organa orzekające (sądy) w praktycznym stosowaniu przepisów prawa.
18.10.2022