Przerwa w wykonywaniu kary pozbawienia wolności
Kara pozbawienia wolności nie zawsze musi oznaczać, że skazany wyjdzie poza mury więzienne dopiero po upływie okresu, na jaki kara została przez sąd orzeczona. Jednym ze sposobów tymczasowego wyjścia z więzienia jest przerwa w wykonywaniu kary pozbawienia wolności.
Z poradnika dowiesz się
Komu przysługuje prawo do przerwy w wykonywaniu kary?
O przerwę w wykonywaniu kary może ubiegać się osoba skazana na karę pozbawienia wolności, w tym również na zastępczą karę pozbawienia wolności. Objęci tym uprawnieniem są skazani, którzy zostali przyjęci do zakładu karnego, tj. rozpoczęli jej wykonywanie.
Kiedy można wystąpić z wnioskiem o udzielenie przerwy?
W przypadku ubiegania się przez skazanego o pierwszą przerwę w wykonywaniu kary może on wystąpić z wnioskiem w każdym czasie. Możliwym jest także rozpatrzenie przez sąd penitencjarny wniosku o odroczenie wykonania kary jako wniosku o udzielenie przerwy w wykonaniu kary. Sytuacja taka zaistnieje w momencie, gdy skazany, składając wniosek o odroczenie wykonania kary, przebywał jeszcze na wolności, a przed rozpoznaniem wniosku przyjęto go do zakładu karnego. Prawo przewiduje także możliwość ponownego skorzystania z przerwy, lecz dopiero po upływie roku od zakończenia poprzedniej, czyli de facto rok od momentu powrotu do zakładu karnego z poprzedniej przerwy. Wyjątek stanowi wypadek losowy, choroba psychiczna lub inna ciężka choroba skazanego. W tych okolicznościach można ubiegać się o kolejną przerwę od razu po zakończeniu poprzedniej.
Przez ciężką chorobę skazanego rozumieć należy taki stan zdrowia skazanego, który uniemożliwia jego skuteczne leczenie w warunkach więziennej służby zdrowia. Z kolei wypadek losowy to nagłe, wyjątkowe zdarzenie, które dotknęło skazanego lub jego rodzinę. Przykład takich zdarzeń stanowią: śmierć, pożar, powódź lub inna klęska żywiołowa, a w wyniku zaistnienia tych zdarzeń uzasadniona stanie się konieczność opieki przez skazanego wobec członków swojej rodziny. Zdarzeniem losowym nie będzie ślub, urodzenie dziecka czy nawet pogrzeb członka rodziny – w tej sytuacji udziela się zezwolenia na kilkudniowe opuszczenie zakładu karnego.
Dodatkowo zgodnie z art. 14c. ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych i niektórych innych ustaw skazanemu można udzielić przerwy w wykonywaniu kary pozbawienia wolności, gdy udzielenie przerwy skazanemu może przyczynić się do ograniczenia bądź wyeliminowania epidemii. Z takim wnioskiem występuje dyrektor zakładu karnego, a wcześniej zatwierdza Dyrektor Generalny Służby Więziennej.
Kiedy sąd musi, a kiedy może udzielić przerwy?
W wypadku wspomnianych powyżej choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby uniemożliwiającej wykonywanie tej kary sąd penitencjarny musi udzielić przerwy w wykonaniu kary pozbawienia wolności do czasu ustania przeszkody. Tym przywilejem nie zostały objęte przypadki umyślnego godzenia we własne zdrowie, rozumianego jako samouszkodzenia lub niestosowanie się do zalecanego przez lekarzy leczenia, co implikuje stan ciężkiej choroby. Wówczas kieruje się skazanego do szpitala więziennego. Przerwa obligatoryjna orzekana jest na okres do momentu ustania okoliczności uzasadniających jej orzeczenie. Przepisy prawa nie wyznaczają jej maksymalnej długości.
Z kolei jeżeli przemawiają za tym ważne względy zdrowotne, rodzinne lub osobiste, takie jak: choroba skazanego (nie ciężka), choroba członka jego rodziny, potrzeba udzielenia rodzinie pomocy w zdobyciu środków do życia lub uregulowania ważnych spraw zawodowych, materialnych lub osobistych skazanego sąd penitencjarny może udzielić przerwy w wykonywaniu kary pozbawienia wolności. Przerwa fakultatywna może być orzeczona kilkakrotnie, jednak jej łączna długość nie może przekraczać roku.
Do decyzji sądu należy czas trwania przerwy poprzez wskazanie dokładnej daty powrotu skazanego do zakładu karnego. Niestawienie się w zakładzie karnym po upływie 3 dni od zakończenia przerwy stanowi przestępstwo zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Obowiązki skazanego podczas odbywania przerwy
Sąd, udzielając przerwy w wykonaniu kary, może zobowiązać skazanego do:
- utrzymywania w jej trakcie kontaktu z sądowym kuratorem w miejscu pobytu,
- zmieniania miejsca pobytu jedynie za zgodą kuratora,
- podjęcia starań o znalezienie pracy zarobkowej,
- meldowania się we wskazanej jednostce policji.
Skazany może złożyć zażalenie na nałożone na niego przez sąd obowiązki.
Gdzie składamy wniosek o udzielenie przerwy w wykonaniu kary pozbawienia wolności?
Wniosek kierujemy do Wydziału Penitencjarnego Sądu Okręgowego właściwego dla miejscowości, w której znajduje się zakład karny.
Sąd rozpozna wniosek na posiedzeniu, w którym skazany, jego adwokat oraz prokurator mogą wziąć udział. Na postanowienie sądu ustanawiające przerwę prokurator może złożyć sprzeciw, wówczas skazany będzie mógł rozpocząć przerwę dopiero po upływie terminu, w którym prokurator może złożyć zażalenie. Brak złożenia sprzeciwu będzie skutkował natychmiastową możliwością rozpoczęcia przerwy. W przypadku postanowienia odmownego skazanemu przysługuje zażalenie na postanowienie sądu.
Nasza kancelaria ma na swoim koncie wiele przeprowadzonych spraw o udzielenie przerwy w wykonywaniu kary pozbawienia wolności, co wzbogaciło nas w spore doświadczenie w tym zakresie. Więcej szczegółów na naszej stronie w sekcji „Prowadzone sprawy”.
Jak oceniasz ten poradnik?
Dziękujemy za Twoją opinię!Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści
Więcej poradników o adwokatach
Ile kosztuje rozwód? To minimum 600 zł opłaty sądowej przy składaniu pozwu, choć może być ona zredukowana o połowę. Co istotne, możliwy jest rozwód na pierwszej rozprawie, ale sprawa może też ciągnąć się lata. Dlatego warto wiedzieć, co jeszcze może wpływać na wysokość kosztów sądowych przy sprawie rozwodowej. Sprawdź dokładnie, ile kosztuje rozwód w 2023 roku!
10.11.2023Przy podziale majątku wspólnego po rozwodzie czy przy dziale spadku wartość przedsiębiorstwa liczy się bez długów, tak jakby ich nie było.
28.04.2020Z uwagi na docierające do mnie od Państwa, jako moich klientów, zapytania oraz sygnały związane ze zbliżającym się wejściem w życie Ogólnego rozporządzenia o ochronie danych, postanowiłem przygotować dla Państwa zwięzły komentarz, który pomoże się Państwu odnaleźć w regulacji RODO oraz wprowadzić potrzebne zmiany w działalności Państwa przedsiębiorstwa (jednostki organizacyjnej). Staram się w nim uciec od teoretyzowania, przywołania koncepcji czy ogólników, jakich jest pełno w ogólnie dostępnych publikacjach, webinariach czy też podobnych materiałach. Na pewno nie jest to jednak możliwe w pełnym zakresie – RODO w sferach istotnych z praktycznego punktu widzenia posługuje się przede wszystkim ogólnikami właśnie, pojęciami niedookreślonymi lub klauzulami generalnymi, które będą dopiero precyzowane w czasie jego obowiązywania.
29.08.2018Czy w czasie obowiązujących ograniczeń w związku z epidemią COVID-19 można odmówić przyjęcia mandatu wystawionego przez policjanta w związku z naruszeniem tych przepisów?
21.05.2020Bardzo często zdarza się tak, że dłużnik decyduje się na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, gdy nie może już regulować terminowo swoich zobowiązań finansowych z tytułu należności wobec kredytodawców, ZUS czy US. Wówczas instytucje finansowe (np. banki), od których uzyskał środki finansowe, kierują do sądu pozwy o wydanie stosownego orzeczenia (nakazu zapłaty) wobec dłużnika. Co wtedy dzieje się z postępowaniami sądowymi i egzekucyjnymi, gdy w międzyczasie sąd gospodarczy wyda orzeczenie (postanowienie) o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej wobec dłużnika (pozwanego)? O tym poniżej.
05.11.2022
