Instalacje gazowe - wybór technologii

Można powiedzieć, że instalacje gazowe są najważniejszym elementem w mieszkaniu, domu czy innym obiekcie. Oprócz ważnej funkcji, którą pełnią, należy szczególną uwagę zwrócić aspekt bezpieczeństwa i trwałości. Od wyboru technologii zależy trwałość, a co za tym idzie i bezpieczeństwo. Instalacja gazowa wymaga projektu, zgłoszenia do wydziału architektury i wydania pozwolenia na budowę. W dalszym okresie jej wykonywania niezbędny jest nadzór kierownika budowy, próba szczelności oraz odbiór. Przed rozpoczęciem oraz i po ich zakończeniu konieczna jest też pozytywna opinia kominiarska.

Dlatego już na etapie projektowania należy się zastanowić, którą technologię wybrać, gdyż późniejsza zmiana spowoduje potrzebę przejścia całego procesu od nowa.

Ze względu na technologię możemy instalacje gazowe podzielić na:

• stalowe gwintowane,
• stalowe spawane,
• miedziane lutowane – lut twardy,
• miedziane zaciskane – zaprasowane.

Stalowe gwintowane

Można także powiedzieć, że instalacje stalowe gwintowane są od zawsze – były stosowane w czasach PRL-u i we wcześniejszych, jak i w dzisiejszych czasach. Zaletą tej metody jest duża wytrzymałość materiału na czynniki zewnętrzne mechaniczne. Rury te w stosunku do miedzianych są grubościenne i znacznie trudniej je uszkodzić. Rura stalowa używana do instalacji musi być rurą bezszwową – nie jest to zwykła rura stalowa jak do wody. Rura taka nie może być także ocynkowana, ponieważ cynk utlenia się, przez co przy gwintach rozszczelnia się. Rura gwintowana uszczelniana jest na łączeniach najczęściej konopiami i pastą uszczelniającą. Odradzamy uszczelniania teflonem, który łatwo uszkadza się, najczęściej mechanicznie poprzez lekkie skontrowanie.

Do połączeń gwintowanych w ostatnich latach pojawiły się także nici uszczelniające, których nie używamy ze względu na to, że poprawiamy nieszczelności po innych wykonawcach, którzy używali tego produktu i z naszych obserwacji wynika, że nie było tu błędu ludzkiego. Połączenia gwintowane należy przed uszczelnieniem stępić pilnikiem lub brzeszczotem, by uszczelnienie się nie zawinęło przy skręcaniu, bo powoduje to nieszczelność od razu lub w krótkim czasie. Połączeń gwintowanych nie wolno malować, gdyż farba uszczelnia gwinty, ale po kilku latach łuszczy się i nieszczelność może wyjść wtedy ze zdwojoną siłą.

Zaletą instalacji stalowych gwintowanych jest cena i możliwość w miarę łatwej modernizacji.

Stalowe spawane

Instalacje gazowe spawane są najpewniej najbardziej trwałymi pod kątem uszkodzeń mechanicznych i praktycznie się nie rozszczelniają. Jedyne co działa na ich niekorzyść to czas, który wraz z upływem będzie powodował korozję, choć przetrwają zapewne wiele dekad.

Istotną wadą jest koszt, ponieważ technologia spawania gazami jest najdroższa i najtrudniejsza, a jej ewentualne modernizacje bywają czasem niemożliwe ze względu na usytuowania rur. Instalacja ta nie należy niestety także do estetycznych.

Miedziane lutowane

Instalacje lutowane miedziane wykonywane są w technologii lutu twardego, czyli proces następuje w o wiele wyższej temperaturze niż znamy tę technologię z lutowania rur miedzianych z instalacji wodnych i c.o. – wykonywanych w lucie miękkim.

Zaletą tej instalacji jest lepsza estetyka niż w wypadku rur stalowych i sama trwałość materiałów, która zapewne przeżyje każdą budowlę. Niestety technologia ta ma wady: nie zawsze możliwa jest modernizacja w trudno dostępnych miejscach oraz trwałość lutu. Łączenie musi zostać wykonane profesjonalnie, ponieważ jakakolwiek wada przy wykonaniu połączenia zagraża życiu i zdrowiu. Zdarza się, choć rzadko, że lut pęka na łączeniu w wyniku oddziaływań zewnętrznych, np. w czasie dużych tąpnięć, uderzeń bezpośrednich.

Ze względu na ryzyko i trudność w wykonywaniu instalacji w tej technologii wykonawcy coraz rzadziej decydują się na wykonywanie instalacji w twardym lucie.

Miedziane zaciskane

Instalacje miedziane zaciskane na dobre zagościły od kilku lat w ofercie wykonawców. Powodem jest ich trwałość, estetyka, łatwość wykonywania i ewentualna modernizacja.

Minusem tej technologii jest wyższy koszt materiałów oraz szczególnie wyższy koszt sprzętu niezbędnego do wykonywania instalacji. Jednak łączenia ich raz wykonane poprawnie pozostaną na długo szczelne. Odporne są uszkodzenia mechaniczne bardziej niż lutowane. W miejscach łączeń nie ma żadnych śladów i łatwo je modernizować.

Osobiście polecam technologię wykonania instalacji w miedzi na sprasowanych złączkach, czyli na zacisk. Biorąc pod uwagę, że instalacja jest na wiele lat, a bardzo możliwe, że za jakiś czas będziemy ją modernizować mniej lub bardziej, to koszt różnicy w materiale nie będzie tak wielki, a wykonanie w tej technologii jest najmniej inwazyjne, szybkie, bardzo trwałe i estetyczne.

Ważne, by instalacje były wykonane zgodnie z prawem i sztuką, czyli od projektu przez wykonawcę z uprawnieniami SEP E + D do kierownika budowy, który wszystko sprawdzi i odbierze. Wówczas mamy gwarancję, że instalacja będzie służyć wiele lat bezawaryjnie, a my i nasi bliscy będziemy mogli bezpiecznie korzystać z gazu.

Opracował:
Maciej Kazieczko
GMV