Kolektor słoneczny płaski czy próżniowy?
Podstawowym kryterium doboru odpowiedniego kolektora słonecznego powinien być jak największy efekt ekonomiczny inwestycji w odniesieniu do kosztu zakupu kompletnej instalacji solarnej.
Z poradnika dowiesz się
Powierzchnia czynna, powierzchnia apertury, jako najważniejsza część kolektora słonecznego
Najważniejszą częścią kolektora słonecznego, tak próżniowego jak i płaskiego, jest powierzchnia czynna, czyli ta, którą kolektor słoneczny "przyjmuje" promieniowanie słoneczne, nazywana powierzchnią apertury. Im większa powierzchnia apertury, tym więcej promieniowania słonecznego dociera do kolektora, co bezpośrednio wpływa na ilość energii pozyskanej w ciągu dnia. Dlatego dobrym kryterium porównawczym kolektorów słonecznych jest ich cena w odniesieniu właśnie do powierzchni apertury, wyrażonej w [zł/m2 ap]. Załóżmy, że dobieramy taką ilość kolektorów każdego rodzaju, aby ich powierzchnie apertury były identyczne i porównajmy wtedy ich ceny. W takim rozumieniu ceny kolektorów próżniowych są znacznie wyższe, dochodzące nawet do 370% ceny kolektora płaskiego. Tak znaczną różnicę determinuje sama budowa kolektora, gdzie powierzchnia apertury w kolektorach próżniowych jest znacząco mniejsza, aczkolwiek po części rekompensowana w inny sposób. W rozważaniach przyjęto przykładowe ceny typowych kolektorów słonecznych największego polskiego producenta tych urządzeń (są to ceny czysto poglądowe i nie stanowią oferty handlowej). W takim zestawieniu ceny netto kolektorów płaskich kształtują się od 613 zł/m2 ap do 830 zł/m2 ap, podczas gdy próżniowych 2258 zł/m2 ap. W skrajnej więc sytuacji, różnica w cenie, między kolektorem płaskim a próżniowym, przy tej samej powierzchni apertury, może być nawet niemal 4-krotna, na korzyść kolektora płaskiego.
Kolektor płaski czy próżniowy? Różnica cenowa
Odnosząc się do cen netto kolektora słonecznego tego samego producenta, nawet najtańszy kolektor próżniowy (2290 zł) będzie droższy od najdroższego kolektora płaskiego (1510 zł). W porównaniu "Kolektor płaski czy próżniowy", z uwzględnieniem kryterium ceny, zdecydowanie korzystniej prezentują się kolektory płaskie. A zatem, analizując rynek kolektorów słonecznych, uzasadnione jest stwierdzenie, że "pozyskiwane z kolektorów próżniowych ciepło jest drogie".
W czym zatem lepsze są kolektory próżniowe? Kolektor słoneczny próżniowy zbudowany jest z szeregu rur szklanych (rys.1), w środku których panuje próżnia (głębokie podciśnienie 0,01-0,001 Pa). Szklane rury pełnią funkcję termosu, w których umieszczono absorber promieniowania, izolując go termicznie od otoczenia. Rurki te można przekręcić o dowolny kąt, tak aby optymalnie dobrać punkt pracy kolektora. Powoduje to, że kolektory próżniowe mogą być zamontowane nawet na pionowej ścianie budynku, z rurami ułożonymi poziomo. Kolektory płaskie nie mają takiej właściwości. Ma to szczególne znaczenie, gdy istnieją niekorzystne warunki zabudowy. W tej kategorii wygrywają kolektory próżniowe, które pozwalają na większą dowolność w usytuowaniu ich względem stron świata i względem poziomu dachu czy terenu.
Praca urządzeń w okresie letnim i zimowym
Próżniowe kolektory słoneczne, jak już wspomniano, zbudowane są z rurek-termosów (dlatego nazywane są próżniowymi), z absorberem promieniowania słonecznego wewnątrz rury. Straty ciepła oddawane do otoczenia są znacznie niższe niż w przypadku kolektorów płaskich, które nie posiadają takich izolatorów w postaci "termosów". Powszechnie uważa się, że kolektory próżniowe, lepiej niż płaskie, nadają się do pracy w zimie. Praca kolektorów słonecznych zimą nie jest wcale zagadnieniem łatwym do analizy. Ogólnie, w uproszczeniu, można taką tezę przyjąć za słuszną, gdyż w dobrych warunkach pogodowych, zimą (brak śniegu i szronu na rurach solarnych), kolektor próżniowy więcej pozyska energii słonecznej na podgrzanie wody użytkowej niż kolektor płaski. Inaczej to wygląda latem. W tym okresie wygrywa kolektor słoneczny płaski. Kolektor płaski, pracując latem, kiedy jest najwięcej promieni słonecznych, będzie cechował się wyższymi uzyskami ciepła od większości kolektorów próżniowych.
Krajowy i zagraniczny rynek sprzedaży kolektorów słonecznych próżniowych
Kolektory słoneczne próżniowe na rynkach krajów rozwiniętych w zakresie energetyki słonecznej nie zajmują znaczącego udziału w sprzedaży. Wyjątkiem jest Szwecja, gdzie 34% sprzedawanych kolektorów stanowiły kolektory próżniowe, Austria 4%, Niemcy 10%, Francja 3,5%, w Szwajcarii 7%. W Polsce udział kolektorów próżniowych przekracza 24%! Jest to efekt pewnych działań marketingowych, z treściami nie do końca słusznymi, które nie pokrywały się ze stanem faktycznym. Na początku dekady, pojawiły się w Polsce wysokie dopłaty do kolektorów słonecznych i w efekcie rynek został "zalany" towarem, gdzie znaczna część kolektorów odbiegała wyraźnie od standardów, jakie powinny spełniać te urządzenia. Dane pochodzą z raportu ESTIF 2011 r. (źródło: estif.org).
Jakie kolektory zatem wybrać?
Jeżeli chcemy zdecydować się na zakup kolektorów próżniowych, to kupmy takie, których sprawność będzie zdecydowanie wyższa niż kolektorów płaskich, co w praktyce osiągane jest przez kolektory z rurami próżniowymi 1-ściennymi. Ogólnie, w większości przypadków, polecamy do stosowania w polskich warunkach atmosferycznych i nasłonecznienia kolektory płaskie. Ostateczny wybór zależy jednak od konkretnych oczekiwań użytkowników i warunków montażu.
Jak oceniasz ten poradnik?
Dziękujemy za Twoją opinię!Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści
Więcej poradników o fotowoltaice
Zanim zdecydujesz się na zakup instalacji fotowoltaicznej, sprawdź koniecznie, czy fotowoltaika się opłaca po 1 kwietnia 2022 roku. Właśnie od tego dnia zastosowano tzw. net-billing, czyli nowy system rozliczeń prosumentów z dostawcami prądu. Czy najnowsze zmiany wpłynęły w dużym stopniu na opłacalność fotowoltaiki? Czy fotowoltaika opłaca się w 2022 roku? Dowiedz się wszystkiego na temat opłacalności fotowoltaiki i poznaj opinie na forum.
02.12.2022Najważniejsza zasada to zachować spokój. Nie podpisuj niczego pochopnie, bo okazja, ostatnie sztuki w tej cenie, duże zbiorowe zamówienie, ostatnia szansa na dotacje itd. W poniższym artykule dowiesz się, jak wybrać rzetelną firmę od fotowoltaiki, co powinna zawierać umowa na instalację i w jaki sposób zweryfikować firmę podczas spotkania.
17.12.2020To, jaki uzysk energii zapewni instalacja fotowoltaiczna, zależy m.in. od rodzaju paneli fotowoltaicznych. Dobrze dobrane ogniwa są równie ważne jak ich orientacja względem słońca oraz dobór falownika. Na rynku dostępne są różne rodzaje paneli fotowoltaicznych – jak wybrać najlepsze w gąszczu ofert? Wyjaśniamy.
07.07.2022Co to jest falownik? Falownik do fotowoltaiki (inaczej: inwerter) to urządzenie, które przekształca prąd stały generowany przez panele fotowoltaiczne na prąd zmienny (inaczej: prąd przemienny). Większość urządzeń w domu potrzebuje właśnie prądu zmiennego, dlatego falownik jest kluczowy dla działania całej instalacji. Jak działa inwerter fotowoltaiczny? Czym różni się falownik do fotowoltaiki jednofazowy od trójfazowego? Jaki falownik wybrać do instalacji fotowoltaicznej?
04.09.2023Instalacja fotowoltaiczna off-grid dodatkowo posiada akumulatory umożliwiające magazynowanie energii elektrycznej. Fotowoltaika off-grid w domu pozwala więc na własną rękę przechować nadwyżki energii, zamiast oddawać nadwyżkę do sieci. Jak działa zestaw fotowoltaiczny off-grid, jakie są opinie o tym rozwiązaniu, ile to kosztuje i czy warto inwestować w fotowoltaikę off-grid w 2022 roku?
05.09.2022Cena instalacji fotowoltaicznej nie należy do najniższych, z racji czego nie każdy może pozwolić sobie na sfinansowanie jej w formie gotówki. Podpowiadamy, czy warto kredytować fotowoltaikę, a także jak i gdzie można uzyskać kredyt na panele fotowoltaiczne.
17.06.2020